ماسک های شفاف؛ القاء کننده حس عادی زندگی
جامه پوش: زدن ماسک در بیشتر مکان های عمومی در زمان همه‌گیری بیماری کووید – ۱۹ (ویروس کرونا) به یک ضرورت تبدیل شده؛ اما این وسیله محافظتی در فرهنگ های غربی نمادی برای جلب توجه و نشانه اعتراض نیز به حساب می آید. با این حال در هنگام استفاده از ماسک، نمی‌توان اشاره های غیرکلامی و احساسات صورت را نشان داد.
از این رو، مؤسسه فناوری فدرال سوئیس (EPFL) و آزمایشگاه علم مواد و فناوری فدرال سوئیس (Empa) طی دو سال گذشته در حال تولید مواد شفاف و جدیدی بودند که ضمن فیلتر کردن هوا از طریق منافذ کوچک، می تواند جلوی نفوذ باکتری ها و ویروس های مضر را بگیرد؛ در مجموع این ویژگی ها باعث می شوند تا بیمار بتواند صورت پرستار یا پزشکش را راحت تر ببیند.
این پوشش های جدید ماسک، به عنوان HelloMasks شناخته می شوند که جایگزین ماسک هایی سه لایه آبی، سفید یا سبز که پرستاران و دکترها می زنند، شده اند. کلاوس شننبرگر (Klaus Schönenberger)، رئیس مرکز EssentialTech در EPDL که به انتقال فناوری جهت رساندن تجهیزات پزشکی جدید به کشورهای در حال توسعه کمک می‌کند؛ ایده طراحی چنین پوششی پس از کار در کشورهای غرب آفریقا در دوران شیوع ابولا در سال ۲۰۱۵ به ذهنش خطور نمود.
وی در اظهاراتی عنوان نموده است:”دیدن پرستارانی که از سر تا نوک انگشتانشان لباس محافظ بر تن می کردند، و مجبور بودند عکس خودشان را روی سینه هایشان بزنند تا بیماران بتوانند صورت آنها را ببینند، دردناک بود”. تنها مشکل این لباس‌ها به این موضوع ختم نمی شد؛ بیمارانی که کم شنوایی داشتند و برای برقراری ارتباط باید لب خوانی می کردند هم به مشکل بر می خوردند؛ چون لباس و ماسک جلوی صورت پرستاران و دکترها را می پوشاند.
شننبرگر متوجه این محدودیت ها شد؛ اما در آن زمان هیچ ماده شفافی وجود نداشت که به واسطه دارا بودن منافذ متعدد بتوان از طریق آن نفس کشید. بنابراین محققان EPFL و Empa یک غشاء پلیمری برای ماسک های جراحی طراحی کردند.
این الیاف پلیمر تنها ۱۰۰ نانومتر (حدود یک هزارم عرض یک تار موی انسان) از یکدیگر فاصله دارند؛ بنابراین منافذ تقریبا به اندازه سوراخ های ماسک های جراحی معمولی هستند. پس هوا به راحتی از طریق منافذ این ماسک می تواند جریان یابد؛ اما ویروس ها و باکتری ها برای عبور از این سوراخ ها بیش از حد بزرگ هستند.
محققان برای اینکه بتوانند این مواد پلیمری را طراحی کنند؛ به استفاده از یک روش معمول تولید الیاف به نام الکتروریسی (electrospinning) روی آوردند که در آن از نیروی الکتریکی برای کشیدن رشته های پلیمری شارژ شده استفاده می گردد. دانشمندان این روش را برای تولید انبوه ماسک ها به کار گرفتند تا بتوانند این پلیمر را بر روی ماسوره ها به وجود آورند. بعد از همه این کارها، کارگران موفق به تولید این ماسک ها در سوئیس شدند.
دانشمندان به خطر زباله های ماسک صورت که به دلیل پوشیدن اینگونه محافظ ها در اماکن عمومی با افزایش رو به رو شده، آگاه هستند؛ لذا بخش عمده ماده پلیمری (حدود ۹۹ درصد) برای اینکه تجزیه پذیر باشد از طریق یک ماده مشتق شده از زیست توده تولید گردیده است.
مرکز EssentialTech در EPFL برای فروش ماسک های جدیدش، استارتاپی به نام HMCARE راه‌اندازی کرده؛ این مرکز در حال حاضر برای تولید این ماسک ها تقریبا ۱ میلیون فرانک سوئیس (در حدود ۱.۰۶ میلیون دلار آمریکا) سرمایه جمع آوری نموده است. متخصصان پزشکی در ابتدای سال ۲۰۲۱ برای اولین بار می توانند به این ماسک ها دسترسی یابند؛ سپس نوبت به دندان پزشکان می رسد. این ماسک های شفاف در نهایت در بازار توزیع و به دست مردم عادی می‌رسند؛ اما به طور قطعی نمی توان در مورد زمان آن اظهار نظر نمود.
منبع: Popular Mechanics