چرم وگان جایگزینی برای دوستداران حیوانات

جامه پوش: پایداری و همچنین رفتار مناسب با همه حیوانات جزء موضوعات پرطرفدار محسوب می شوند. چرم وگان برای موادی که این نیازها را همراه با دوام پذیری و ظاهر عالی در نظر می گیرند، انتخاب هایی ارائه می دهد.

چرم وگان یک ماده چرمی مصنوعی است که اغلب از پلاستیک ساخته می شود. این چرم با وجود اینکه از طریق مواد حاصل شده از دام تولید نمی گردد، اما به گونه ای ساخته می شود که عملکرد و ظاهری مشابه با چرم طبیعی داشته باشد. چرم های وگان حاوی الیاف طبیعی نیز وجود دارند و برای ساخت کفش، پوتین، کاپشن و کیف مورد استفاده قرار می گیرند.

بعضی از انواع چرم های وگان از سیب، قارچ یا سویا ساخته می شوند. فکر کردن به اینکه یک میوه معمولی می تواند به ماده ای تبدیل شود که به جای چرم به کار می رود، باورنکردنی است. درباره چرم وگان و اینکه چه کارهایی می توان با آن انجام داد، در ادامه بیشتر توضیح داده می شود.

چرم وگان چیست؟

چرم وگان اصطلاحی است که برای اشاره به موادی که از نظر ظاهری مانند چرم طبیعی به نظر می رسند، اما در حقیقت از پوست حیوانات به دست نمی آیند، به کار می رود. آنها معمولاً از پلی اورتان (PU) یا پلاستیک پلی وینیل (vinyl) ساخته می شوند. با این وجود، علاقه وافر به جایگزین ها و پیشرفت در فناوری باعث تولید انواع مختلفی از چرم های وگان شده است که 100% از منابع طبیعی ساخته می شوند. برخی از این منابع طبیعی شامل انگور، برگ و چوب پنبه هستند.

تولید، عمل آوری و مراقبت از چرم واقعی بسیار پرهزینه بوده و مستقیماً از حیوانات نیز به دست می آید. چرم های وگان بیشتر از پلاستیک ساخته می شوند. این امر به آنها این امکان را می دهد تا ارزان تر باشند، آسان تر تولید شوند و مراقبت از آنها نیز راحت تر باشد. در بیشتر موارد چرم وگان در اصل یک پارچه پلاستیکی است.

چرم وگان به دلیل اینکه یک ماده ساخت بشر است، می تواند برای رفع نیازهای مختلف توسط بسیاری از صنایع تولید شود. همچنین برخلاف اکثر چرم های طبیعی که اندازه محدودی دارند، می توان آنها را در اندازه های بسیار بزرگ نیز تولید کرد. آنها را می توان بر روی یک پارچه یا پوشش های پلاستیکی انعطاف پذیر (مانند پلی استر) نیز ساخت.

چرم وگان تا حد بسیار کمی، خواصی مشابه با چرم واقعی دارد. این چرم ها در کل فقط چند سال دوام خواهند داشت و سپس در کالاهای چرمی که به طور مداوم در معرض خم شدن و کج شدن قرار دارند (از جمله کفش ها)، با ترک خوردن و ضعیف شدن مواجه می گردند. با این حال، مزایای آن به حدی است که آن را به یک ماده اولیه رایج در بازار امروزی تبدیل کرده است. همچنین بیشتر چرم های وگان در حال تبدیل شدن به گزینه های قابل بازیافت هستند. بنابراین طول عمر آنها به یک عامل کم اهمیت تبدیل می شود، زیرا کالاهای جدید به راحتی از طریق موارد بازیافتی و روش های کارآمدتر تولید می گردند.

نام های دیگر 

شرکت ها و بازاریابان با گذشت سالها، نام های مختلف و زیادی را برای اشاره به چرم وگان به کار برده اند که از آن جمله می توان به چرم فاکس (faux leather) اشاره نمود. برخی از افراد ترجیح می دهند تا به جای نامگذاری این چرم به عنوان چرم پلاستیکی یا چرم فاکس، آن را چیزی بی نظیر بنامند. مواد بیولوژیکی جدیدی نیز وجود دارند که در تولید پارچه های شبه چرمی مورد استفاده قرار می گیرند که این موضوع به معنای یک اصطلاح کلی تر برای اشاره بهتر به این محصولات غیرحیوانی است.

این کار ممکن است به افزایش ابهت محصولی که خریدار درک درستی از آن ندارد، کمک کند. از این گذشته، اگر این محصول به عنوان چرم خطاب شود، ممکن است حامل این پیام باشد که چرم بخشی از مواد اولیه به کار رفته در آن است. در حالیکه همیشه این گونه نیست. در ذیل لیستی از اسامی آورده می شود که برای اشاره به چرم های مصنوعی و موادی که این چرم ها از آنها ساخته می شوند تا عملکرد و ظاهری مشابه با چرم واقعی داشته باشند، به کار می روند.

• چرم وینیل (Vinyl Leather)
• چرم فاکس
• چرم عاریه ای
• چرم بدلی
• پارچه چرم نما
• جایگزین چرم
• چرم پلی اورتان
• چرم مصنوعی
• چرم ساخت بشر
• چرم پی یو (PU)
• چرم پلی (Poly)
• چرم پی وی سی (PVC)
• چرم ساختگی
• پلتر (pleather)

تاریخچه چرم وگان

در قرن های اخیر، پیشرفت های فناوری این امکان را به وجود آورده است تا طیف متنوعی از مواد مصنوعی که ظاهری مانند چرم دارند و مثل چرم به نظر می رسند، ساخته شوند. به طور کلی، در دسترس بودن پلاستیک های مبتنی بر نفت باعث ایجاد بیشترین نوآوری در این زمینه شده است.

برخی از تحولات مهم که در نهایت منجر به تولید چرم وگان امروزی شدند، در ادامه بررسی میشوند. در زیر مراجع در یک جدول قرار گرفته و در ادامه هر یک از بخش های این جدول به تفصیل توضیح داده می شود.

پرستوف (Presstoff)

در اواخر دهه ۱۸۰۰ میلادی، چرم پرستوف به وجود آمد. چرم پرستوف یک چرم مصنوعی ساخته شده از خمیر (پالپ) درخت است که در آلمان توسعه داده شده است. عمل آوری این چرم به گونه ای است که ماده تشکیل دهنده آن به شکل لایه ای به هم چسبانده می شود و به طور کلی عملکردی شبیه به چرم خواهد داشت.

این ماده تحت خم شدن مکرر یا قرار گرفتن در معرض رطوبت کیفیت خود را از دست می داد. پرستوف بیشتر در جنگ جهانی دوم مورد استفاده قرار گرفت. در آن زمان عرضه چرم محدود شده بود، بنابراین این ماده در تولید بسیاری از محصولات مانند چمدان ها، روکش ها، کمربندها، تسمه ها و رویه ها، جایگزین چرم طبیعی گردیده بود.

ناوگهاید (Naugahyde)

چرم ناوگهاید در سال 1914 میلادی تولید شد. کارخانه آمریکایی روبر که این چرم را تولید کرد، یک شرکت مستقر در نوگتاک (Naugatuck)، ایالت کنتیکت (Connecticut) بود. در واقع نام این ماده از این منطقه گرفته شده است. آنها در سال 1914، ناوگهاید را به عنوان اولین چرم مصنوعی مبتنی بر لاستیک تولید کردند.

این ماده به عنوان یک جایگزین برای چرم به محبوبیت زیادی رسیده است. طی دهه های زیادی از این ماده برای تولید اثاثیه منزل یا کاربردهای تجاری استفاده گردیده است. در یک کارزار تبلیغاتی هوشمندانه در دهه 1960 به طنز گفته شد که ناوگهاید از حیوان تخیلی به نام «ناوگا (Nauga)» به وجود آمده است.

برای تولید چرم، پوست ناوگا چیده می شود. این در واقع کاری برای تبدیل این چرم به منبع دوستدار حیوانات است. با وجود اینکه این تنها یک رویکرد بازاریابی بود و ناوگهاید هم یک ماده مصنوعی مبتنی بر لاستیک است، اما این شرکت با این رویکرد توانست تاریخچه خود را به فرهنگ عامه مردم الحاق نماید.

فابری کوید (Fabrikoid)

شرکت دوپونت در ۲۳ اکتبر سال ۱۹۱۵، حق ثبت اختراع فابری کوید را به نام خود ثبت کرد. فابری کوید «یک روش شکل دهی چرم مصنوعی و محصولات وابسته به آن است». همان گونه که در تقاضانامه ثبت اختراع این محصول بیان شده است، این اختراعی است که «مرتبط با فرآیند تولید پارچه های روکش دار است که به موجب آن یک چرم مصنوعی با کارآیی عالی و کیفیت بالا تولید می گردد…».
ماده اصلی تشکیل دهنده لباس از ژل پیروکسیلین (pyroxylin jelly) تشکیل شده است که این ژل حاوی مواد زیر است:

• نیتروسلولوز
• بنزیل
• اتیل استات
• روغن کرچک
• مواد رنگی

در ۱۷ اوت سال ۱۹۲۰، این حق ثبت اختراع مورد تائید قرار گرفت. فابری کوید برای تولید طیف وسیعی از وسایل کاربردی مورد استفاده قرار می گیرد که از جمله آنها می توان به لوازم داخلی اتومبیل، روکش متحرک سقف اتومبیل، چمدان، جلد برخی از کتاب ها، کالاهای چرمی کوچک و سایر لوازم جانبی اشاره کرد.

پلی وینیل کلرید (PVC)

والد سیمون، پژوهشگر شرکت بی اف گودریچ در سال 1926، ماده ای تولید کرد که به نام وینیل معروف گردید. پی وی سی ابتدا در سال 1872 توسط یک شیمیدان آلمانی به نام یوجن باومن (Eugen Baumann) تولید شد؛ هر چند که به گونه ای اصلاح نشده بود، تا برای تولید ماده ای مثل پارچه قابل استفاده باشد.

این ماده پی وی سی جدید به سرعت برای تولید طیف وسیعی از وسایل کاربردی مورد استفاده قرار گرفت. پس از جنگ جهانی دوم، به دلیل اینکه منابع محدود بودند و راه های جدید و ارزان برای تولید مواد اولیه اهمیت زیادی داشت، استفاده از پی وی سی رواج زیادی پیدا کرد. پی وی سی به شکل مستمر در دهه های 60 و 70 رشد کرد و حتی امروزه هم نوعی چرم مصنوعی فوق العاده محبوب به شمار می آیدکه برای تولید طیف وسیعی از کالاها به کار برده می شود.

کورفام (Corfam)

شرکت دوپونت در سال 1963 میلادی در نمایشگاه کفش شیکاگو (Chicago Shoe Show)، نوعی از چرم جایگزین «پورومیریک» به نام کورفام را معرفی کرد. هدف این بود که تا سال 1984 میلادی، کورفام حدود 24% از بازار کفش ایالات متحده را تسخیر کند. هر چند که کورفام، براق و ضد آب بود، اما قابلیت تنفس بالایی نداشت و به اندازه چرم واقعی، نرم و انعطاف پذیر نبود.

ارزان تر بودن و کارایی بالای چرم پی وی سی، آن را به محصولی جذاب تر تبدیل کرده بود. دوپونت در سال 1971، فروش کورفام را متوقف نمود. با وجود اینکه امیدها و اهداف آنها برای این محصول به صورت معقولی خوش بینانه بود، اما بازار واکنش مناسبی به آن نشان نداد. مدارک بایگانی c&en، نگاه دقیق تری به این ظهور و سقوط انداخته است.

گزینه های امروزی

راه حل های مبتنی بر فن آوری هر ساله گزینه های بیشتری را در زمینه های طراحی مواد و مراحل تولید ارائه می دهند. این لیست به سرعت در حال گسترش یافتن است. چند نمونه از مواد اولیه ای که در زمره چرم وگان قرار می گیرند از موادی مثل آناناس، گلابی و چوب تهیه می شوند.

چرم وگان چگونه ساخته می شود؟

این بخش بر روی رایج ترین فرآیندهای تولید چرم وگان مبتنی بر پلاستیک متمرکز می گردد. چرم های وگان منحصر به فردی مثل چرم انگور یا چرم برگ، فرآیندهای تولید خاص خود را دارند. چرم وگان در چند مرحله ساده تولید می شود. هر چند که ممکن است براساس نوع خاص چرم مصنوعی تولید شده، فرآیند تولید تا حدی تغییر کند، اما فرآیند تولید در حالت کلی شامل مراحل زیر است.

۱-مخلوط کردن

در این مرحله ترکیب پلاستیکی برای تولید چرم وگان مخلوط و آماده می شود. عناصر موجود در مخلوط مایع غلیظ با توجه به میزان استفاده از مواد اولیه ممکن است متفاوت باشند. مثلا ممکن است افزودنی هایی که چرم را در مقابل نور خورشید محافظت می کنند، به ترکیب افزوده شوند. همچنین عناصر بازدارنده شعله نیز می توانند در این مرحله به مخلوط اضافه گردند.

یکی دیگر از عناصر اصلی که در این مرحله به مخلوط افزوده می شود، مواد رنگی است. چرم وگان تقریباً در تمامی رنگ های قابل تصور تولید می گردد. رنگ ها در مقادیر مناسب به محفظه های اختلاط مکانیکی افزوده شده و رنگ ها با پلاستیک ها و افزودنی ها ترکیب می شود، در نتیجه یک ترکیب مایع غلیظ برای استفاده در مرحله بعدی تهیه می گردد.

در بعضی از موارد، رنگ به عنوان یک لایه اضافی در حین اکستروژن به ترکیب افزوده می شود. پلاستیک هایی که معمولاً مورد استفاده قرار می گیرند، شامل پلی اورتان (PU) و پلی وینیل کلرید (PVC) (معمولا به آن وینیل گفته می شود) هستند.

۲-اکستروژن

مایع چرم وگان پس از مخلوط شدن بر روی صفحه پشتی تخت، اکسترود می شود. فرآیند اکستروژن ممکن است به وسیله نیروی جاذبه و پاشش یا به وسیله دستگاه هایی که مواد را به صورت مساوی روی صفحه پشتی فشار می دهند، صورت بگیرد.

وجود صفحه پشتی ضروری است، زیرا ماده وگان برای خشک شدن و به هم پیوستن جهت تبدیل به شکل نهایی به جایی محکم نیاز دارد. صفحه پشتی معمولاً از کاغذ یا الیاف (پنبه، پلی استر و غیره) ساخته می شود. همچنین می توان آن را از یک توری ریز (نخی، پلاستیکی یا فلزی) نیز تهیه کرد.

این توری باعث می گردد تا میزان چسبندگی مخلوط برای راحت تر چسبیده شدن به صفحه پشتی بیشتر شود. وقتی پلاستیک در یک لایه یکنواخت بر روی صفحه پشتی اکسترود می گردد، آماده خشک شدن خواهد بود.

انتخاب صفحه پشتی اغلب به هدف استفاده از محصول نهایی بستگی دارد. مثلا صحاف ها ممکن است از چرم پیوندی همراه با کاغذ یا پارچه زیر چاپی استفاده کنند. تولید کنندگان لوازم خانگی شاید از چرم وگان بر روی پوشش پلی استری استفاده نمایند. این پوشش برای ایجاد زیر ساختی انعطاف پذیر به کار می رود که می تواند به راحتی در اطراف مبلمان به شکل منحنی در بیاید.

می توان از گرما به عنوان یک اهرم کمکی در فرآیند خشک کردن استفاده کرد. این روش کنترل شده می تواند هم یکنواخت و هم سریع باشد. در صورتیکه به ضخامت زیادی برای چرم نهایی احتیاج باشد، می توان لایه های اضافی را بر روی لایه اول اکسترود نمود. بعد از اکسترود لایه های جدید باید دوباره آنها را گرم کرد و سپس دوباره اجازه داد تا سرد شوند.

۳-نقش زنی، امباسینگ، چاپ

چرم وگان پس از رنگ آمیزی می تواند یک بافت سطحی اعمال شده داشته باشد. بنابراین می توان آن را به شکلی مورد استفاده قرار داد تا ظاهری شبیه به چرم طبیعی پیدا کند. همچنین می توان نقوش مختلفی را که از نظر بصری جذاب هستند، بر روی آن پیاده سازی کرد. اگر چه گاهی هدف از نقش زدن چرم وگان به شکل چرم طبیعی، پوشاندن نواقص سطحی آن است اما باز هم هدف غایی از نقش زدن، اضافه نمودن زیبایی بصری به چرم وگان است. شکل سطحی چرم وگان عموماً ناشی از فرآیند اکستروژن است.

بافت محصول نهایی به نوع کالایی که قرار است این چرم برای تولید آن مورد استفاده قرار بگیرد، بستگی دارد. چون چرم وگان یک ماده مصنوعی است، بنابراین می توان آن را به شکل بافت های شیک و کاربردی ارائه داد. همچنین می توان نقوش برجسته را نیز بر روی آن پیاده کرد.

علاوه بر این، می توان بر روی چرم وگان رنگ های سطحی را نیز چاپ نمود. این کار می تواند به آن جلوه ای «کلاسیک» یا قدیمی ببخشد. این چاپ می تواند یک آرم یا یک طرح و یا اینکه شامل هر نوع جنبه بصری و متنی دلخواه باشد. معمولاً سطح چرم دارای یک رویه نهایی است تا از چاپ، بافت و رنگ آن محافظت کند.

۴-مرحله تکمیل نهایی

چرم وگان پس از نقش زنی/ امباسینگ، آماده پرداخت کردن است. این کار معمولاً به وسیله یک محافظ سطحی مصنوعی انجام می شود و می تواند ظاهری براق به چرم ببخشد. پرداخت سطحی سطح چرم می تواند باعث شکل گیری لایه ای جهت محافظت از مواد زیرینش شود. به طور کلی در پرداخت کردن چرم از پلیمرهای شفاف استفاده می گردد که در برابر آب، خراش و ساییدگی مقاوم هستند. همچنین در این مرحله می توان از اسانس هایی استفاده کرد که باعث می شوند تا چرم وگان بویی شبیه به بوی چرم طبیعی داشته باشد.

به دلیل اینکه لایه های زیرین و لایه محافظ چرم وگان ساخته دست بشر هستند، لذا می توان ویژگیهای کاربردی زیادی را به چرم وگان اضافه نمود. همچنین از آنجاییکه مواد مورد استفاده در فرآیند پرداخت و مواد اصلی چرم وگان از جنس پلاستیک هستند، بنابراین معمولاً در برابر نفوذ آب مقاوم و یا به اصطلاح ضد آب هستند.

مزایا و معایب 

چرم فاکس در مقایسه با چرم طبیعی، ترکیبی متعادل از ویژگیهای مثبت و کمتر مطلوب را ارائه می دهد. مثلا این چرم استحکام بسیار زیادی ندارد، اما در عوض تولید آن بسیار کم هزینه است. همچنین در مواردی که به حجم بالایی از چرم نیاز است و یا در مواردی که کالا ممکن است در معرض آّب و رطوبت قرار گیرد، استفاده از چرم مصنوعی بسیار مقرون به صرفه و مناسب است.

مثلا تولید کنندگان عمده بخش حمل و نقل از آن برای تولید لوازم داخلی مثل صندلی در قطارها، اتوبوس ها و سایر وسایل نقلیه استفاده می کنند. این چرم می تواند از مواد زیر صندلی محافظت کند، تمیز کردن آن آسان است، ضد آب بوده و در صورت تعویض نسبتاً هزینه کمتری ایجاد می کند.

یکی دیگر از کاربردهای چرم فاکس در صنایع دریایی است. لوازم داخلی قایق ها و کشتی ها از این ماده ضد آب بسیار بهره می برند، چون آب به مواد پلاستیکی نفوذ نمی کند و سریعاً خشک می شوند.

مواد تجدید پذیر بکار رفته در چرم وگان مانند سیب، انگور و چوب پنبه نیز می توانند در کنار تاثیر مخرب کمتر بر محیط زیست، امکان استفاده از مواد تجدید پذیر طبیعی را نیز فراهم کنند. که این به نوبه خود بسیار جذاب است.
مزایا و معایب چرم وگان در جدول زیر آمده است:

در حالت کلی، کاری که بر روی چرم کلاسیک انجام می شود، بر روی چرم های مصنوعی اعمال نمی گردد. هر چند که تا حد زیادی می توان آن کار را انجام داد، اما ویژگی کالاهای چرمی ظریف به گونه ای است که بهتر است برای تولید آنها از چرم طبیعی استفاده کرد.
استفاده از چرم مصنوعی در صنعت دکوراسیون داخلی و مد بسیار رایج است. در هنگام استفاده از مواد مبتنی بر پلی اورتان و پی وی سی به دلیل اینکه این مواد کاملاً چرمی نیستند، عیناً به نام کار وینیل شناخته می شوند. در واقع فقط گروه دکوراسیون داخلی یا کارخانجات تولید لباس از چرم به عنوان ماده اولیه استفاده می کنند.

ارائه بیشتر مواد چرمی مصنوعی جدید در طول زمان باعث تغییر دیدگاه در مورد کارآیی و قابلیت استفاده از آنها شده است. بعضی از این چرم ها، مثلاً آنهایی که از خمیر سیب ساخته میشوند کاملاً تجدید پذیر هستند. ترکیب برخی از آنها ممکن است شامل ۳۰% خمیر سیب و ۷۰% سایر مواد از جمله پلاستیک باشد. علاوه بر اینکه می توان ترکیب مواد اولیه آنها را تغییر داد، می توان جنبه هایی مثل کارآیی و میزان دوام آنها را نیز اصلاح کرد. بررسی کارآیی این مواد با گذشت زمان، جالب توجه خواهد بود.

انواع جدیدتر 

با وجود اینکه چرم های مبتنی بر پی وی سی و پلی اورتان در دهه های اخیر به انواع بسیار محبوب چرم وگان تبدیل شده اند، اما مواد جدیدتر هم در حال ظهور و جلب توجه هستند. در زیر لیستی از انواع جدید و در حال گسترش چرم وگان آورده شده است.

• چرم آناناس
• چرم سیب
• چرم انگور
• چرم قارچ
• چرم برگ درخت توت
• چرم برگ درخت ساج
• چرم کاغذ
• چرم چوب
• چرم چوب پنبه
• چرم تفاله بازیافتی قهوه
• چرم بطری پلاستیکی
• چرم آب نارگیل
• چرم کاکتوس گلابی
• چرم گیاهان و میوه های کشور پرو
• چرم چای کمبوچا (Kombucha Tea Leather)
• چرم سویا
• چرم ضایعات میوه

بعضی از چرم های وگان به شکل باور نکردنی مثل چرم واقعی به نظر می رسند. آنها حتی در هنگام لمس کردن هم زیاد قابل تشخیص نبوده و به سختی می توان گفت که چرم طبیعی نیستند. در اینجا نکاتی بیان می شود که می تواند در تشخیص چرم واقعی به شما کمک نماید.

در همین رابطه بخوانید:

• احترام ولوو به نسل جدید مشتریان؛ خداحافظی با چرم طبیعی
• انقلاب در صنعت مد با چرم آفتاب پرست
• تولید چرم از پوست ماهی
• انبه‌هایی که چرم می شوند

البته این نکات بیشتر در مورد چرم وگان مبتنی بر پی وی سی یا پلی اورتان کاربرد دارد. هر کدام از مواد جدیدی که در ساخت چرم وگان مورد استفاده قرار می گیرند، خود ویژگیهای منحصر به فردی دارند که لزوماً با پی وی سی و پلی اورتان یکی نیستند. اما چون چرم های مبتنی بر پی وی سی و پلی اورتان بیشتر متداول هستند، بنابراین در اینجا آنها مورد بررسی قرار می گیرند.

ظاهر

به دلیل اینکه چرم واقعی، طبیعی است، لذا اغلب الگوهای روی سطح آن تنوع کمی دارند. چرم های بدلی به وسیله ماشین آلات ساخته می شوند، بنابراین می توانند بسیار صاف و یکدست تولید گردند. حتی اگر بر روی سطح این چرم ها، الگوهای نقش و نگار کار شود، این طرح ها معمولاً یکجور و تکراری هستند.

بو

بعضی اوقات، چرم وگان بوی پلاستیک یا مواد شیمیایی می دهد. این مسئله به دلیل پلاستیک ها و مواد شیمیایی به کار رفته برای ساخت آنها به وجود می آید.

لمس کردن

چرم وگان در هنگام لمس کردن ممکن است حالتی لاستیکی، پلاستیکی یا مصنوعی داشته باشد. چرم واقعی، طبیعی تر است و الیاف آن حس می شود، در حالیکه چرم بدلی بعضی اوقات بسیار صاف و نرم است.

لایه بندی

اگر امکان برش یک تکه چرم وجود داشته باشد، دیدن ترکیبات داخل آن می تواند بسیار کمک کننده باشد. اگر از چند لایه تشکیل شده باشد به احتمال زیاد چرم وگان است.

بررسی لبه ها در هنگام برش

لبه های یک تکه چرم برش خورده را بررسی کنید. لبه های چرم طبیعی معمولاً «پرزدار» هستند و برخی از الیاف طبیعی آن معمولاً از لبه های چرم بیرون می زنند. چرم وگان معمولاً دارای لبه ای صاف، یکدست و تمیز است. دلیل این امر این است که مواد اولیه چرمی مصنوعی معمولاً بسیار تمیز و یکنواخت برش می خورند.

سوالات متداول 

آیا دوستدار محیط زیست است؟

بله و خیر، این موضوع به نوع چرم وگان بستگی دارد. تولید چرم های وگان مبتنی بر پلی اورتان و پی وی سی نسبتا کم هزینه است، اما برای تولید آنها از پلاستیک های نفتی استفاده می شود که به راحتی قابل بازیافت نیستند. بنابراین آنها کمتر از منابع تجدید پذیر استفاده می کنند و قابل استفاد مجدد نیستند.

چرم های وگان جدید، مانند چرم های وگانی که مبتنی بر گیاهان و میوه ها هستند، می توانند بسیار دوستدار محیط زیست باشند. تولیدکنندگان بسیار دقت می کنند تا مطمئن شوند که فرآیند تولید و استحصال آنها با محیط زیست سازگار باشد و منجر به تولید محصولاتی شود که به راحتی قابل بازیافت یا استفاده مجدد باشند. ادامه دادن این روند احتمالاً باعث می شود که چرم های وگان بیشتر با محیط زیست تطابق پیدا کنند.

از چه چیزی ساخته می شود؟

کیفیت چرم وگان هم مثل سایر محصولات متفاوت است و معمولاً بستگی به قیمت آن دارد. گفته می شود چرم های وگانی که برای اهداف خاص مورد استفاده قرار می گیرند (مثل کیف های دستی، دکوراسیون داخلی و صندلی های جت اسکی) می توانند از کیفیت بسیار بالا و عملکرد فوق العاده خوبی برخوردار باشند.

آیا همان پارچه پلتر است؟

در بیشتر موارد بله. چرم وگان اصطلاح دیگری برای چرم مصنوعی یا همان پارچه پلتر (pleather) است. کلمه «پلتر» از واژه «چرم پلاستیکی (plastic leather)» گرفته شده است و بیشتر چرم های وگان از طریق پلی اورتان (PU) یا پی وی سی ساخته می شوند. چرم های وگان جدیدتری نیز وجود دارند که مبتنی بر گیاهان یا میوه ها هستند، اما چرم های وگان مبتنی بر پلاستیک بیشتر متداول هستند. به دلیل اینکه چرم های وگان مبتنی بر پلاستیک بیشتر رایج هستند، پس در اکثر موارد چرم وگان همان پارچه پلتر است.

 بادوام است؟

بله بعضی از انواع چرم های وگان بادوام هستند. میزان دوام آنها بستگی به مورد استفاده از چرم و سازگاری آن با حالت استفاده شده دارد. مثلا یک کیف دستی ساخته شده از چرم وگان معمولاً ۲ تا ۳ سال بعد از استفاده، ترک می خورد، فرسوده می شود و دیگر قابل استفاده نیست. در حالیکه کیف دستی ساخته شده از چرم طبیعی ممکن است ۱۰ تا ۲۰ طول بکشد تا به نظر فرسوده بیاید. در این حالت چرم وگان خیلی بادوام نیست.

البته می توانیم کاربردهای متنوع دیگری را هم مطرح کنیم، مواردی مانند اثاثیه داخلی قایق ها و لوازم دریایی که در تمام مدت در معرض رطوبت هستند. در این حالت چرم طبیعی عمل آوری نشده به سرعت مرطوب و لکه دار می شود و می تواند به سرعت فرسوده شود. چرم وگان مبتنی بر پلاستیک از سطوح محافظت می کنند، ضد آب هستند و تا سالها می توانند به صورت روزانه مورد استفاده قرار گیرند. در این حالت چرم وگان نسبت به چرم طبیعی بسیار بادوام تر است.

بنابراین دوام چرم وگان به شرایط محیطی و کاربرد آن بستگی دارد. همچنین در حالت کلی هر چه قیمت چرم بیشتر باشد، کیفیت آن بالاتر می رود و به همین دلیل مدت بیشتری دوام می آورد.

بهترین کدام است؟

در واقع ملاک برتری چرم وگان به مورد استفاده از آن بستگی دارد. بعضی از چرم های وگان در شرایط مرطوب عملکرد خوبی دارند، در حالیکه بعضی از آنها در برابر سایش مقاوم و برخی هم برای استفاده روزمره مناسب هستند. انواعی از آنها هم تجدیدپذیر و دوستدار محیط زیست به شمار می آیند، حال آنکه بعضی از چرم ها هم به دلیل ارزان بودن، بهترین هستند.

وقتی شما با انواع مختلف چرم آشنا باشید یا نیاز خود به مواد اولیه را از قبل بدانید، می توانید بفهمید که چه نوع چرمی برای خرید و یا کار شما مناسب است.

مراقبت و نگهداری

اگر چرم وگان به درستی به کار برده شود، به کرات تمیز گردد و به درستی ذخیره و انبار شود؛ می تواند بسیار زیبا به نظر بیاید و تا چند سال عملکرد خوبی داشته باشد. چرم های وگان جدیدتر که از چیزهایی مثل انگور یا چوب ساخته می شوند باید براساس توصیه های تولید کننده مورد مراقبت قرار گیرند. به دلیل اینکه بیشتر چرم های وگان از پلاستیک پلی اورتان یا پی وی سی ساخته می شوند، لذا در این بخش بر روی مراقبت و نگهداری از آنها بیشتر بحث می گردد.

نحوه تمیز کردن 

چرم وگان را می توان براساس نوع پرداخت سطحی آن به راحتی با یک پارچه مرطوب تمیز کرد. مطمئن شوید پارچه ای که برای تمیز کردن چرم استفاده می کنید، فاقد کرک و پرز باشد، زیرا این کرک و پرزها می توانند به سطح چرم منتقل شوند. یک پارچه میکروالیاف برای این کار گزینه مناسبی محسوب می شود. بهتر است ابتدا پارچه را در یک قسمت کوچک از چرم آزمایش کنید تا مطمئن شوید که این پارچه هیچ رنگی را به سطح (کاناپه، نیمکت، کیف، کیف پول و غیره) منتقل نمی کند.

در صورت نیاز به تمیز کردن بیشتر، از یک برس بسیار نرم برای زدودن گرد و خاک و چرک استفاده نمایید. برس را اندکی مرطوب کنید و بعد به آرامی بر روی سطح چرم بکشید، مراقب باشید که برس را خیلی روی سطح فشار ندهید. بیشتر کار تمیزکاری را موهای برس انجام می دهند. بعد از این مرحله می توانید با کمک یک پارچه مرطوب، هرگونه آلودگی یا گرد و خاک باقی مانده را کاملاً پاک کنید. قبل از اینکه چرم را ذخیره یا مورد استفاده قرار دهید، اجازه دهید تا کاملاً خشک شود.

اگر لکه به وجود آمده روی سطح چرم به راحتی پاک نگردد و سخت تر از چرک یا گرد و خاک معمولی باشد، احتمالاً نیاز دارید که از روش های دیگری برای تمیز کردن آن استفاده کنید. ابتدا نوع لکه را بررسی نمایید، دانستن منشا لکه و نوع آن می تواند به پیدا کردن بهترین روش برای تمیز کردن آن کمک شایانی کند. اگر لکه یک چیز معمولی باشد، ممکن است بتوان آن را با کمک پاک کننده های ملایم، پاک نمود.

اما اگر لکه ای سخت و بزرگ باشد، بهتر است از مواد پاک کننده مخصوص چرم وگان برای پاک کردن آن استفاده کنید. این مواد ضمن محافظت از پرداخت سطحی چرم، لکه های سطحی را نیز به خوبی پاک می کنند، زیرا برای این کار ساخته شده اند. برای استفاده از این پاک کننده ها، مثل تمام پاک کننده های دیگر آن را بر روی نقطه کوچکی از چرم آزمایش کنید تا مطمئن شوید که استفاده از آن باعث از بین رفتن رنگ کیف یا بقیه محصولات چرمی نمی شود. بسیار دقت کنید شما که نمی خواهید هنگام پاک کردن لکه اول، لکه دیگری نیز ایجاد کنید.

نحوه آماده سازی

از آنجاییکه چرم وگان دارای یک سطح محافظتی است، لذا نیاز به آماده سازی ندارد. همچنین از نظر عملی نیز این کار غیرممکن است. سطح پرداخت شده از مواد پلاستیکی زیرین چرم محافظت می نماید. همچنین به عنوان یک سد غیر قابل نفوذ عمل می کند.
خوشبختانه این سطح محافظتی را می توان با یک پارچه مرطوب به آسانی تمیز کرد که روشی بسیار راحت برای حفظ کیفیت و زیبایی ظاهری آن است. اگر لایه سطحی آن پوسیده شود، می توان از یک محافظ اضافی برای ترمیم کردن آن استفاده نمود.

بعضی از این مواد محافظ به کمک پارچه یا قلم مو مورد استفاده قرار می گیرند و بعضی از آنها هم اسپری می شوند و بعد از اسپری کردن محو می گردند. قبل از اینکه شروع به پرداخت یا ترمیم چرم کنید، حتماً دستورالعمل ماده ای را که می خواهید از آن استفاده نمایید را کاملا مطالعه کنید و برای اطمینان ابتدا آن را بر روی یک قسمت کوچک از چرم امتحان نمایید (تا مطمئن شوید که سطح چرم تغییر رنگ نمی دهد).

نحوه تعمیر خراشیدگی 

تعمیر خراشیدگی روی یک تکه چرم وگان معمولاً با استفاده از کیت تعمیر چرم به سادگی انجام می گیرد. به دلیل اینکه چرم وگان یک ترکیب پلاستیکی است، بنابراین موادی که خراشیده شده اند، باید جایگزین گردند. کیت های تعمیر چرم در حالت کلی مایعی دارند که رنگ آن مطابق با رنگ چرم است و در ترک چرم ریخته می شوند. پس از استفاده از این مایع شاید لازم باشد که مایع بر روی سطح چرم صاف و یکدست شود، تحت فشار گرما قرار بگیرد یا شکل الگو بر روی آن نقش زده شود. سپس باید به آن اجازه داد تا خشک گردد و سطح خراشیدگی با آن کاملاً پر شود.

نحوه تعمیر پارگی

تعمیر پارگی چرم وگان سخت تر از تعمیر خراشیدگی آن است. به دلیل اینکه چرم وگان یک ترکیب پلاستیکی است ممکن است تعمیر پارگی آن به کیت تعمیر که شامل یک پر کننده (بتونه) است، نیاز داشته باشد. احتمالاً فضای ایجاد شده توسط پارگی باید پر شود.
با توجه به اندازه پارگی، این کار را می توان با پارچه، چسب های انعطاف پذیر یا مایع های داخل کیت تعمیر که همرنگ چرم هستند، انجام داد. معمولاً کالاهای چرمی که نیاز به تعمیر دارند، شامل صندلی ها و وسایل کاربردی دیگر می شوند، بنابراین موادی که برای پر کردن پارگی چرم به کار می روند، باید بعد از خشک شدن انعطاف پذیر باشند. دوختن پارگی هم بسته به اندازه پارگی می تواند یک گزینه مناسب باشد.

پس از پر شدن پارگی فقط خراشیدگی روی آن قابل مشاهده است که می توانید آن را نیز برطرف کنید. برای برطرف کردن این خراشیدگی از مایع داخل کیت تعمیر چرم که همرنگ چرم است، استفاده نمایید و آن را بر روی خراشیدگی باقی مانده بریزید. پس از استفاده از این مایع شاید لازم باشد که مایع بر روی سطح چرم صاف و یکدست شود، تحت فشار گرما قرار بگیرد یا شکل الگو بر روی آن نقش زده شود. سپس باید به آن اجازه داد تا خشک گردد و سطح خراشیدگی با آن کاملاً پر شود.

نحوه ذخیره سازی

چرم وگان باید در جای خشک و خنک نگهداری شود. باید آنها را از نور مستقیم خورشید دور نگه داشت، زیرا خورشید می تواند باعث تغییر رنگ و پوشش محافظ آنها شود. مثلا بیشتر مبلمان ها در داخل خانه نگهداری می شوند که مکان مناسبی برای نگهداری چرم است. اگر لباس یا اکسسوری چرم وگان دارید، بهترین جا برای نگهداری آنها داخل کشو یا کمد است. آنها حتماً باید از گرمای شدید و نور خورشید، دور نگه داشته شوند.

بعضی از چرم های تخصصی وگان، مانند چرم هایی که در ساخت لوازم داخلی اتومبیل مورد استفاده قرار می گیرند با محافظ هایی که باعث کم کردن آسیب های خورشید می شوند، پرداخت می گردند. این کار باعث می شود تا زمانیکه آنها در معرض اشعه ماورابنفش قرار می گیرند، همانند چرم های معمولی که با مواد مخصوص پرداخت نشده اند، به سرعت خراب نگردند. سعی کنید درباره انواع پرداخت کاری نهایی چرم اطلاعات کافی داشته باشید تا بدانید که برای استفاده بهینه و نگهداری از چرم چه کارهایی باید انجام دهید.

چرم وگان آرایشی عجیب و منحصر به فرد از مواد حاوی رنگ ها، بافت ها و روش های پرداخت مختلف دارد که موارد استفاده مختلفی را در اختیار ما قرار می دهد. اگر به دنبال ماده ای هستید که از پوست حیوانات ساخته نشده باشد، مطمئناً چرم وگان ارزش توجه کردن را دارد.

آیا چرم پلی اورتان (PU) همان چرم وگان است؟

بله چرم (PU) همان چرم وگان است. به دلیل اینکه چرم های وگان از طریق پوست حیوانات تولید نمی گردند، از مواد دیگری مثل پلاستیک، میوه یا گیاهان ساخته می شوند. رایج ترین نوع چرم وگان از جنس پلاستیک است که شامل چرم PU و چرم PVC می شود.

آیا چرم وگان گران است؟

چرم های وگان رایج مثل چرم های PU و PVC در مقایسه با چرم های طبیعی ارزان تر هستند. مثلا 20 فوت مربع چرم گاوی دباغی شده باکیفیت ممکن است حدود 150 دلار قیمت داشته باشد، اما همین اندازه از چرم وگان معمولاً 12 دلار قیمت دارد.

منبع: libertyleathergoods