محققان کشور در راستای ساخت ابرخازن های منعطف درصدد تولید منسوجات هوشمند الکتریکی برآمدند.
مرجان بارک زهی، فارغ التحصیل دانشگاه صنعتی امیرکبیر و مجری طرح «ساخت و مشخصه یابی ابرخازن منعطف بر پایه پارچه پلی استر با استفاده از گرافن و پلی پیرول» عنوان کرد: با توجه به توسعه ابزارهای تجدیدپذیر ذخیره انرژی در سالهای اخیر، ابزارهای الکترونی منعطف با قابلیت اتصال به پوشاک به موضوعی مهم تبدیل شده اند.
وی افزود: منسوجات با خواصی مانند انعطاف پذیری، داشتن فضای فراوان برای بارگذاری مواد فعال، سبکی وزن، قیمت کم، ایمنی، قابلیت تنفس پذیری، استحکام مکانیکی از کاندیدای مناسب به منظور استفاده در بستر الکترودهای ابرخازنی منعطف به شمار میروند.
وی خاطر نشان کرد: در این پروژه، ابرخازن منعطفی بر پایه پارچه توسط پوشش دهی بهینه گرافن و پلی پیرول و با استفاده از الکترولیت ژلی با اندازه سطح cm-۲ ۱×۱ ساخته شده است؛ این ابزار ظرفیت سطحی به بزرگی mF cm-۲ ۲۳۰ در اختیار میگذارد که در میان ابزارهای انعطاف پذیر بر پایه منسوجات مقدار قابل توجهی است.
وی ادامه داد: چنین ابرخازنی به راحتی از طریق روشهای ساده مثل دوختن قابل اتصال به پوشاک خواهد بود و از آنجا که از بستر منسوج بر پایه پلی استر بهره میبرد، بسیاری از ویژگیهای اساسی پوشاک از قبیل سبکی، انعطاف پذیری، نفوذپذیری مناسب هوا، استحکام مکانیکی و ثبات شستشویی را دارا است.
وی افزود: در این طرح، پارچه پلی استری با اکسید گرافن احیا شده و پلی پیرول پوشش دهی شده و پس از بررسیهای میکروسکوپی و ساختاری، رسانش الکتریکی و تأثیر شستشو بر رسانش آن ارزیابی شده است.
بارک زهی با بیان اینکه در این طرح ابزار ابرخازن با استفاده از الکترولیت ژلی پلی وینیل الکل / اسیدسولفوریک و جداکننده سلولزی ساخته شده و توسط آزمونهای الکتروشیمیایی در سیستم دوالکترودی و سه الکترودی تحت شرایط عادی و خمش مورد بررسی قرار گرفته است، عنوان کرد: بیشترین مقدار ظرفیت سطحی در آزمون ولتامتری چرخهای mF cm-۲ ۲۳۰ در mV s-۱ ۱ است که پس از ۶۰۰۰ دوره ولتامتری چرخهای ۷۶ درصد آن حفظ شده است؛ هم چنین این ابزار، چگالی انرژی μW h cm-۲ ۱۱ و چگالی توان mW cm-۲ ۰۳/۰ در اختیار میگذارد.
وی با بیان اینکه نتیجه این پروژه در البسه ورزشی، پزشکی، سرگرمی و ابزارهای الکترونیکی پوشیدنی قابل پیاده سازی است، گفت: با توجه به اینکه توسعه ابزارهای منعطف ذخیره ساز انرژی در فاز تحقیقاتی در حال انجام است، نخست لازم است که ابزارهایی بر پایه مواد ارزان، ایمن و دوستدار محیط زیست، با پایداری مناسب و با توان و انرژی مطلوب برای مصارف کاربردی ساخته شوند و سپس تجاری سازی آنها دنبال شود.
وی در رابطه با چالش تجاری سازی ابرخازن های منعطف گفت: مهمترین چالش پیشرو در حال حاضر افزایش توان و انرژی در عین حفظ پایداری این ابزارها است.
وی افزود: فاز آزمایشگاهی و ساخت ابرخازن طی هشت ماه در آزمایشگاه الکتروشیمی دانشگاه اسلو به انجام رسیده است.
نتایج حاصل از این پایان نامه که با همکاری مرکز علم مواد و نانوتکنولوژی (SMN) دانشگاه اسلو (نروژ) به انجام رسیده، در ۲ مقاله ISI در ژورنال Electrochimica Acta و یک مقاله علمی پژوهشی در ژورنال Journal of Textiles and Polymers به چاپ رسیده است.
منبع:دانشگاه صنعتی امیرکبیر