گردش مالی صنعت پوشاک در جهان سالانه به صورت میانگین حدود ۹۰۰ میلیارد دلار است اما وضعیت پوشاک ایرانی و جایگاه آن در این حجم از سودآوری اقتصادی کجاست؟
برای پاسخ به این پرسش وضعیت کشور بنگلادش را بررسی کرده‌ایم. در حال حاضر بیش از ۸۰درصد تولید این کشور در صنعت پوشاک بوده است. هم اکنون بیشتر برندهای مشهور جهانی بخشی از تولیدات خود را از کشور بنگلادش تهیه و به بازارهای جهانی ارسال می‌کنند.
مطابق پیش‌بینی‌ها تا سه سال آینده این کشور جزو کشورهای توسعه یافته قرار خواهد گرفت و پیش‌بینی می‌شود تا پنج سال آینده تولید ناخالص داخلی آن به حدود ۵۰۰ میلیارد دلار برسد؛ رقمی که در ۲۰۲۰ برای کشور ایران ۴۱۰ میلیارد دلار گزارش شده است. آن طور که آمارها می‌گوید مقدار صادرات ماهیانه پوشاک در بنگلادش، بیش از ۶۰ برابر صادرات سالیانه پوشاک در کشورمان و بیش از پنج برابر کل صادرات منسوجات و پوشاک در سال و برابر با صادرات غیرنفتی ایران است. این در حالی است که امکانات کشور بنگلادش از قبیل دسترسی به انرژی، گاز، برق، بنادر و دریاهای آزاد و سایر زیرساخت‌های حیاتی و همچنین افراد تحصیلکرده در این صنعت به هیچ عنوان قابل مقایسه با امکانات کشورمان نیست. ما تنها ۱۴ هزار تحصیلکرده نساجی در کشور داریم و از هر نظر که نگاه کنیم از بنگلادش جلوتر هستیم.
بر اساس آمار منتشره در سایت وزارت صنعت، معدن و تجارت، پارسال مجموع صادرات پوشاک کشور افزون بر ۶۰ میلیون دلار، کل صادرات منسوجات کشور نیز بیش از ۷۲۸ میلیون دلار و مجموع صادرات صنعتی کشور ۱۸ میلیارد دلار بوده است. این در حالی است که بر اساس برنامه راهبردی وزارتخانه، پیش‌بینی صادراتی صنعت نساجی و پوشاک در افق ۱۴۰۴ بیش از ۳میلیارد دلار تخمین زده شده که یک سوم آن سهم پوشاک است.
این روزها با کاهش قدرت خرید مردم و بالا رفتن قیمت ارزهای معتبر، یکی دیگر از چالش‌های اساسی پیش روی تولیدکنندگان پوشاک حفظ بازار است. مواردی مانند تأمین مواد اولیه و نیز نبود حمایت‌های دولت در صادرات پوشاک سبب شده رکود این صنعت در پیوند خوردن با عدم چرخش نقدینگی، بنگاه‌های تولیدی را به سمت تعطیل شدن سوق بدهد.
در این میان، با سوخت شدن فرصت‌های صادراتی، واردات پوشاک خارجی از آن سوی مرزها به صورت مجاز و غیرمجاز، شرایط دشواری را برای فعالان این حوزه ایجاد کرده است. بر پایه آمارها حجم مصرف پوشاک در کشور ۸ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود که حدود ۵/۲ میلیارد دلار از این میزان به صورت قاچاق وارد کشور می‌شود تا صنعتی که قدرت ارزآوری، ایجاد ارزش افزوده، ایجاد اشتغال، پایین بودن سرانه سرمایه‌گذاری مورد نیاز و پاک بودن و سبز بودن فقط بخشی از ویژگی‌های آن است نتواند روی پای خویش بایستد.
می‌بینید وضعیت پوشاک ایرانی با وجود ظرفیت‌های بسیار قوی مساعد نیست. صنعت پوشاک ایران دو فرصت مهم را از دست داده؛ یعنی واگذاری بیش از ۶۰ درصد از مصرف داخلی به رقیبان خارجی و استفاده نکردن از سهم بالقوه صادرات پوشاک.