جامه پوش: فیلم و سریال از جمله مدیومهای تأثیرگذار و فرهنگساز در میان جوامع امروزی است به ویژه اینکه به دلیل مشغله بالای مردمان، غالباً امکان تجربه شخصی و مستقیم فرد درباره پدیدهای خاص میسر نیست و لذا در مواجهه با یک محصول بصری، ناخودآگاه القائات مورد نظر فرهنگی به مخاطب منتقل میشود.
جامعه ایرانی متشکل از خرده فرهنگها و جریانهای فراگیر فرهنگی امروزه در کوران حجم بالایی از فرهنگهای وارداتی در مرحله گذار است که از جمله ویژگیهای آن نوعی بلاتکلیفی مردمان آن را می توان برشمرد؛ بلاتکلیفی از این جهت که آنها در برابر حجم بالای چنین پدیدههایی قادر به تصمیم و انتخاب درست و یا حتی مقابله با آنها نبوده و البته غالبا در برابر پذیرش هر کدام از آنها خود را تسلیم نشان میدهند.
در چنین شرایطی بهترین ابزار به منظور یادآوری ریشههای فرهنگی به مردم که اغلب فرصتی برای مطالعه، پژوهش و پیگیری شخصی آنها فراهم نمیشود، مواجهه آنها با محصولی حاضر و آماده است که به آنها مستقیم و بدون واسطه ارائه شود.
فیلم و سریال از جمله این محصولات است که البته نه به شکل مستقیم برای معرفی فرهنگی اما در کنار روایت داستانی که مورد نظر دارد، ناخودآگاه محل مواجهه فرد با آنچه که مسئولان و متولیان فرهنگی مورد نظرشان است خواهد بود.
درام و یک موقعیت دراماتیک حاصل کنش و واکنش افراد در برابر محرکهای گوناگون و طبیعی روزمره و پیرامونی امروزه تبدیل به موضوعی مشترک و مورد دغدغه همه مردم با هر قومیت و فرهنگی شده است و لذا چه بهتر که سوژه ساخت فیلم و سریالها را از تمرکز بر روی منطقه خاصی از کشور و غالباً تهران خارج کنیم و پیگیر آن در مناسبات و روابط شهرستانی و حتی روستایی باشیم.
در چنین شرایطی ناخودآگاه مخاطب با ظرف و قالبی مواجه می شود که ضمن پیگیر شدن داستان و روایت فیلم با هر یک از این مظاهر فرهنگی نیز روبرو شده و اغلب از آن تأثیر خواهد پذیرفت.
یکی از این مظاهر فرهنگی، پوشش است که خوشبختانه فیلمسازان و برنامهریزان تلویزیونی چند صباحی است که اهتمام جدی به آن دارن.، سریال «نون خ» که سری دوم آن عید نوروز سال جاری پخش شد را به خاطر بیاورید؛ علاوه بر دارا بودن داستانی جذاب و مخاطب پسند که مناسبات جوامع امروزی را روایت می کرد، براساس خوش قریحگی و دغدغه کندی کارگردان و تیم سازنده با توجه به رویداد آن در منطقه کردنشین ایران، مجموعه ای از فرهنگ پوششی خطهای از ایران و اشکال گوناگون البسه، جامه مردمان کرد را در قاب تصویر ثبت و در معرض دید مخاطبان خود قرار داد.
این شبها با یکی دیگر از این سریالها از رسانه ملی مواجهه هستیم که اتفاقاً مخاطب ارتباط خوبی به سبب آنکه سری نخست آن با استقبال مواجه شده بود با آن برقرار کرده است.
«دودکش ۲» این بار و البته حتی مقطعی روایت خود را از استان گلستان و اهالی ترکمن ایران آغاز کرده است و این امر به آن معنی است که بیننده حداقل در چند فریم با فرهنگ پوششی این قومیت نیز آشنا خواهد شد.
عطیه پژم، هنر آنلاین