جامه پوش: تحقیقات بر روی پوشیدنی های هوشمند، هر روز به تکامل نزدیک تر می شود. حالا دانشمندان امریکایی برچسبی را ابداع کرده اند که می تواند گرمای لباس را بر اساس نیاز کاربر تنظیم کند.
به گزارش وب‌سایت رسمی “دانشگاه دوک” (Duke University) آمریکا، دانشمندان موفق شده‌اند ماده‌ای سبک‌وزن ابداع کنند که هنگام خشک شدن، انرژی گرمایی را به دام می‌اندازد اما منافذ کوچکی را نیز باز می‌کند تا هنگام عرق کردن کاربر، گرما از بین برود. منافذ دوباره بسته می‌شوند تا پس از خشک شدن، گرما را حفظ کنند.
این ماده که برای باز کردن منافذ، از فیزیک به جای تجهیزات الکترونیکی استفاده می‌کند، مانند یک وصله روی انواع لباس‌ها به کار می‌رود تا به راحت نگه داشتن کاربر در شرایط گوناگون کمک کند.
“پو چون هسو” (Po-Chun Hsu)، استادیار مهندسی مکانیک و علوم مواد دانشگاه دوک گفت: افرادی که در هوای سرد به اسکی یا پیاده‌روی می‌پردازند، معمولا لایه‌های زیادی از لباس را می‌پوشند تا بتوانند میزان گرمایی را که لباس با گرم شدن بدن به دام می‌اندازد، تنظیم کنند اما شاید با استفاده موادی که می‌توانند گرما را هنگام عرق کردن کاربر خارج کنند، بتوان نوعی پارچه ابداع کرد.
هسو در نخستین تلاش خود برای ساخت این پارچه دو منظوره، به نوعی نایلون روی آورد که ارزان، سبک و نرم است. با وجود این، نایلون چندان برای ابداع لباس‌های گرم به کار نمی‌رود؛ بنابراین هسو یک لایه نقره نگه‌دارنده گرما را روی آن اضافه کرد. او پس از آزمایش نقره با ضخامت‌های گوناگون، یک مقدار درست را کشف کرد که حدود ۵۰ نانومتر بود.
هسو برای ادامه بررسی خود که با حمایت “بنیاد ملی علوم آمریکا” (NSF) انجام می‌شود، با “کیت برینسون” (Cate Brinson)، “شارون یوه” (Sharon Yoh) و “هارولد یوه” (Harold Yoh)، اساتید برجسته دانشگاه دوک و “دونالد آلستادت” (Donald Altstadt)، رئیس بخش مهندسی مکانیک و علوم مواد این دانشگاه همکاری کرد.
دانشمندان در این آزمایش‌ها، برچسبی به اندازه دست انسان ابداع کردند که هنگام خشک شدن با منافذ بسته، حدود ۱۶ درصد گرم‌تر است و در صورت مرطوب شدن با منافذ باز، ۱۴ درصد خنک‌تر می‌شود. ترکیب نایلون و نقره در کنار یکدیگر می‌تواند آسایش حرارتی را تا ۳۰ درصد افزایش دهد. به گفته هسو، این روش مزایایی نسبت به روش‌های موجود برای تخلیه گرما از لباس‌های گرم دارد که برای نمونه، زیپ‌ها را در زیر بغل قرار می‌دهند.
هسو گفت: ما می‌خواهیم قسمت‌های عرق‌کننده بدن هواگیری شوند که لزوما زیر بغل نیست. سینه و پشت ما به هواگیری بیشتری نیاز دارد اما تلاش برای قرار دادن زیپ در این نواحی، تقریبا مانند درآوردن لباس است.
هسو سعی دارد که روی کوچک کردن منافذ تا حد امکان و در عین حال حفظ کارآیی آنها کار کند. او همچنین در حال بررسی استفاده از یک لایه نانوکامپوزیت است که می‌تواند ماده را بدون تغییر دادن ویژگی‌های حرارتی آن، به هر رنگی درآورد.
این پژوهش، در مجله “Science Advances” به چاپ رسید.