جامه پوش: در زبان عامه مردم نخ بیشتر به نخ های پنبه ای اطلاق می شود و مثلا وقتی شخصی یا فروشنده ای می خواهد از کیفیت یک کالا یا لباس تعریف کند می گوید این جوراب نخی است. اما در صنعت نساجی نخ می تواند دارای جنس های بسیار متنوع با خواص مختلفی باشد. مانند نخ های پشمی، پنبه ای، پلی استر، ویسکوز، پلی پروپیلن، نایلون، پلی آمید و …
اما در بین همه نخ های موجود نخ های پنبه ای و نخ های پلی استر دارای گستره کاربرد بیشتری هستند و حتی بهترین گزینه ها برای تولید نخ های مخلوط هستند ، یعنی نخ های مخلوط پنبه – پلی استر که در درصدهای مختلف مانند ۵۰-۵۰ / ۶۰-۴۰ و … تولید می شوند. در این مقاله کوتاه به صورت تیتر وار و مختصر به برخی از تفاوت های این نخها اشاره می کنیم.
نخ پلی استر و نخ پنبه دو نوع نخ متفاوت هستند که در صنایع مختلف استفاده می‌شوند. در زیر تفاوت‌های این دو نوع نخ را شرح می‌دهیم:
- مواد اولیه: نخ پلی استر از موادی تهیه می‌شود که از نفت و گاز به دست می‌آیند، در حالی که نخ پنبه از الیاف گیاهی پنبه تولید می‌شود.
- میزان تولید: الیاف پلی استر از آنجایی که از مواد اولیه پتروشیمی تهیه می شود قابلیت تولید انبوه دارد و در ۱۰ سال گذشته نیز رشد بسیار زیاد در مصرف این نخ در نتیجه همین قابلیت تولید انبوه ایجاد شده است در حالی که الیاف و در نهایت نخ پنبه دارای محدودیت تولید است و با توجه به شرایط جوی مختلف و سیاست های کشورها کم و زیاد می شود به همین دلیل به طلای سفید مشهور است.مثلا ایران که زمانی دارای تولید بالای پنبه بوده امروزه وارد کننده است و بسیاری از زمین های کاشت پنبه تغییر کاربری داده اند و یا در صورت وقوع خشکسالی یا تغییرات آب و هوایی شدید در کشورهای مهم تولید کننده پنبه جهان مانند آمریکا مصر و ازبکستان تولید به شدت کاهش می یابد.
- استحکام: نخ پلی استر بسیار مقاومتر از نخ پنبه است و به دلیل داشتن الیاف مصنوعی بهتر مقاومت در برابر شکستن و کشیده شدن دارد.
- کاربردهای خاص: نخ های پلی استر به دلیل ساختار پلیمری که ذارند قابلیت تغییر خواص و بهبود برای کاربردهای خاص را دارند و بسیار راحت تر با مواد شیمیایی افزودنی ترکیب می شوند. در حالی که پنبه کاربردهای محدود تری به ویژه برای اهداف صنعتی و خاص دارد.
- جذب رطوبت: نخ پلی استر به طور کلی کمتر جذب رطوبت نسبت به نخ پنبه دارد. این به این دلیل است که الیاف پلی استر غیرجاذب هستند. اما نخ های پنبه ای جذب رطوبت عالی دارند و در هنگام جذب رطوبت گرمایی آزاد می کنند که حس بسیار خوشایندی به مصرف کننده می دهد. این بار وقتی صورت خود را با یک حوله ۱۰۰ درصد پنبه ای خشک می کنید این حس را تجربه کنید.
- حساسیت پوستی: نخ پلی استر به طور کلی کمتر به دلیل عدم جذب رطوبت به عنوان محیط رشد برای باکتری‌ها خواهد شد. از این رو برای افرادی که دارای حساسیت پوستی هستند، مناسب‌تر است. اما به دلیل پایه مواد نفتی آن احتمال سرطان زا بودن آن در استفاده های طولانی مدت وجود دارد.
- قیمت: به طور کلی، نخ پلی استر از نظر قیمت ارزان‌تر از نخ پنبه است و به همین دلیل کالاهای نساجی و پوشاک صددرصد پنبه گران تر است.
با توجه به تفاوت‌های بالا، استفاده از نخ پلی استر و نخ پنبه در صنایع مختلف بسته به نیاز و مورد استفاده متفاوت است. مثلاً در لباس‌های ورزشی از نخ پلی استر استفاده می‌شود که به دلیل مقاومت و کاهش جذب رطوبت، مناسب‌تر است. اما در لباس‌های کودک و لباس زیر نخ صد در صد پنبه ترجیح داده می شود.
- نخ پلی استر: این نوع نخ از پلی استر ساخته می‌شود، یکی از پرمصرف‌ترین فیبرهای مصنوعی است. نخ پلی استر با کیفیت خوبی ساخته می‌شود و بسیار مقاوم و قوی است. همچنین، این نوع نخ خیلی کم به آب جذب می‌شود و خشک شدن آن سریع است. بنابراین، پارچه‌هایی که از نخ پلی استر ساخته شده‌اند، مقاومت خوبی در برابر چین و چروک و خشک شدن سریع دارند. همچنین، این نوع نخ بسیار با قیمت مناسبی تولید می‌شود.
- نخ پنبه: نخ پنبه از الیاف پنبه ساخته می‌شود که یک نوع فیبر طبیعی است. این نخ نرم و راحت است و به خوبی به پوست می چسبد. همچنین، پارچه‌هایی که از نخ پنبه ساخته شده‌اند، خنک و منفذ دار هستند و به خوبی تنفس پوست را تسهیل می‌کنند. با این حال، نخ پنبه ضعیف تر از نخ پلی استر است و در مقابل چین و چروک حساس‌تر است. همچنین، پارچه‌هایی که از نخ پنبه ساخته شده‌اند، بسیار آب جذب می کنند و خشک شدن آن‌ها طولانی‌تر است. نخ پنبه همچنین با قیمت بیشتری نسبت به نخ پلی استر تولید می‌شود.
در کل، هر نوع نخ مزایا و معایب خود را دارد و بسته به نیاز شما ممکن است بخواهید از یکی از این دو نوع نخ استفاده کنید.