بازار دنبال گرافیست است نه طراح
جامه پوش: سماعی داریان که مدرس و پژوهشگر حوزه طراحی سنتی و آرایههای تزئینی است، درباره شرایط حاکم بر این بخش گفت: پس از بیش از دو دهه تدریس به پشتوانه مطالعه و تحصیل در حوزه صنایع دستی با گرایش طراحی سنتی و هنر اسلامی به خوبی دریافتهام یکی از مهمترین آسیبها و چالشهای ما در حوزه مد و لباس به نبود دانش در افراد بهمنظور استفاده اصولی از نقوش بازمیگردد که یکی از مهمترین نمونهها، چگونگی چاپ نقوش حوزه معماری روی لباس است.
او تصریح کرد: ایران ما در ادوار مختلف تاریخی، کشوری غنی در زمینه آرایههای تزئینی در حوزه پوشش است که مدتی به دست فراموشی سپرده شدند و امروز هم که دوباره شاهد توجه افراد مختلف به این بخش هستیم، میبینیم به دلیل نبود شناخت از پیشینه تاریخی و چرایی استفاده از این نقشها در بخشهای مشخص لباسها، اشتباههایی رخ میدهد که نهتنها مطلوب نظر نیستند بلکه آینده این عرصه را به خطر میاندازند.
سماعی داریان اذعان داشت: افزایش سرعت در تمام شئون زندگی سبب شده است بخشی از هنرهای دستی جای خود را با چاپهای لیزری عوض کنند و متأسفانه از آنجا که بازار حاضر نیست برای طرح و هنرنمایی هنرمندان هزینه کند، شاهد استفاده غیراصولی و صرفاً گرافیستی از نقوش کاشی و معماری روی لباس هستیم.
او افزود: یکی از مهمترین آفتها در حوزه مد و لباس ایران، نبود دانش درباره چرایی و چگونگی استفاده از طرحها و نقشها روی پارچه و لباس است و از آنجا که بازار دنبال گرافیست است نه طراح، در نتیجه برای حفظ جایگاه و شأن طرحها و نقوش توسط هنرمند طراح هزینه نمیشود و با اندکی هزینه برای گرافیست مسلط به فتوشاپ و کورل، شاهد به وجود آمدن اشتباهها در تلفیق و بهکارگیری نقوش روی لباس هستیم.
این مدرس و پژوهشگر آرایههای تزئینی با اشاره به اینکه نقشها گاه بدون آگاهی در کنار یکدیگر قرار میگیرند و همین خود نشان از نبود دانش کافی در این حوزه است، بیان کرد: نقشها در فرش، پارچه، معماری، صفحهآرایی و مواردی از ایندست مشترک هستند اما نوع طراحی و ترکیببندی نقوش در هر حوزه متفاوت است. این مهم در تاریخ لباس ما بهخوبی موردتوجه قرار داشته اما امروزه و در دوره معاصر دچار سهلانگاری شده است.
دبیر کارگروه هنر ایرانی اسلامی انجمن صنفی طراحان و دوزندگان رودوزیها و آرایههای تزئینی در پایان به جایگاه جشنوارهها و نمایشگاههای حوزه مد و لباس در ارتباط با موارد مذکور اشاره و تصریح کرد: ما در جشنوارههایمان هم بارها شاهد اشتباهها و استفادههای نادرست از نقوش روی البسه بودهایم که انتظار میرود گروههای داوری به آنها ورود کنند و با تکیهبر دانش خود، اشتباه شرکتکنندگان را متذکر شوند اما نکته جالب آنکه میبینیم حتی در جشنواره مد و لباس فجر بهعنوان یکی از معتبرترین رویدادها در حوزه مد و لباس، گاه جوایز به آثاری اعطا میشود که در همین بخشها دچار ضعف و اشکال هستند.