پازل تروکاژ در طراحی لباس
جامه پوش: در چرخه تولید مد، طراحان نقشی تعیین‌کننده و راهبردی در راستای تحقق هدف‌گذاری‌ها برای تولید یک مد دارند و در این میان، صاحبان برند با احاطه بر بازار در ارتباط میان سفارش‌دهنده، طراح و تولید و عرضه‌کننده، تهیه‌کننده به شمار می‌روند. البته نقش نظارت بر بازار و چگونگی عرضه نیز بسیار مهم است.
شاید این توصیف یک‌رویه کلی در تولید البسه به شمار رود اما باید پذیرفت که با ورود به وادی هنر، کمی تعاریف متداول تغییر می‌کند و نیاز به ارائه راهکارهایی جدید برای روند تولید یک لباس حس می‌شود. این امر به ویژه در حوزه طراحی لباس برای تئاتر و سینما در تمام جهان صادق و شناخت و احاطه طراح لباس بر نیاز سازنده فیلم یا تولیدکننده یک اثر نمایشی، نقطه مرزی میان طراحی لباس به‌طور معمول با طراحی لباس برای فیلم و تئاتر است.
همان‌طور که اشاره شد، یکی از نخستین و مؤثرترین قدم‌ها در تولید یک مد، یا حتی یک سبک خاص، شناخت و احاطه بر مجموعه نیازهای کاربران بوده که در چرخه تولید مد، این وظیفه به عهده طراحان است زیرا یک طراح بدون داشتن دغدغه سود و زیان، نحوه تولید، امکانات موجود و دیگر فاکتورهایی که به‌عنوان‌مثال تولیدکننده مجبور است بدان‌ها توجه داشته باشد، خلاقیت خود را تا رسیدن به خواست نهایی در طول پروسه طراحی هدایت می‌کند.
وقتی از همان ابتدا درگیر مسائل ساخت و تولید باشیم، تنها به امکانات موجود و روش‌های در دسترس می‌اندیشیم؛ بدیهی است در این شرایط همیشه حداقل یک پله از دیگر رقبا عقب خواهیم بود بنابراین توجه به هدف نهایی با تکیه بر امکانات موجود، مرحله‌ای است که معمولاً در این میان یا از قلم می‌افتد یا توجه چندانی به آن نمی‌شود هرچند در عمل، همیشه طراحانی هستند که تصمیم می‌گیرند فراتر از آنچه در اختیار دارند، برای به ثمر رساندن یک ایده تلاش کنند.
در این میان و کمی فراتر از تمرکز بر جریان طراحی لباس، تروکاژ به عنوان یکی از اصطلاحات سینمایی قادر است طراح را در به‌کارگیری ترفندهایی برای نشان دادن آنچه به‌طور طبیعی غیرقابل‌نمایش است، یاری رساند. آیا به واقع چنین تکنیکی در طراحی لباس کاربرد دارد؟
با مروری اجمالی بر تاریخ تئاتر و سینمای جهان درمی‌یابیم که در چنین شرایطی، بسیاری از طراحان لباس وظیفه‌دارند به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بازوهای کمکی کارگردانان، راهکارها و تدابیر لازم برای رسیدن به خواست نهایی را فراهم آورند. آنجا که امکانات و مقتضیات موجود نمی‌تواند نیاز کارگردانان را برطرف سازد و طراح لباس موظف می‌شود با به‌کارگیری ابزار و ترفندهایی، مطلوب نظر کارگردان را در برابر دیدگان مخاطب، مجسم سازد.
به‌هرروی جاذبه بسیار زیاد و انبوه طرفداران هنر طراحی لباس در نقاط مختلف جهان، آن را به حرفه‌ای بدل ساخته که روزبه‌روز در حال رشد و گسترش بوده و جدای از جنبه‌های صنعتی، فرهنگی و هنری آن، طراحی، عامل اصلی در توسعه یک‌باره دامنه استفاده از طرح‌های ویژه و منحصربه‌فرد با هدف جلب توجه و فوکوس بسیار زیرکانه صاحبان بسیاری از صنایع به‌ویژه سینما به شمار می‌رود که همین جریان به عنوان یکی از عوامل محرک و اثرگزار، افزایش درجه اهمیت موضوعاتی همچون تروکاژ را دوچندان می‌سازد؛ موضوعی که به‌شدت در عرصه طراحی لباس کشورمان به‌ویژه در قالب اقدامات پژوهشی با بعد تاریخ هنر مغفول مانده است.