مد و تاثیر آن بر هویت فرهنگی جامعه
جامه پوش: صنایع دستی به عنوان میراث زنده بشری در میان سایر هنرها دارای جایگاه و منزلتی بسیار متمایز است. باید گفت صنایع دستی و دنیای مد و لباس 2 صنعت جدا از هم و در عین حال به هم پیوسته هستند.
فرهنگ بر هنرهای تجسمی هویتی چشمگیر را به تجسد می سازند که پیوسته مسیری روشن‌و الهام‌بخش در زمان‌های مختلف میشود؛ روح جامعه از طریق فرهنگ به وسیله هنرمندان و معماران، در فضاها و ابزارها مجسد میشود و شکل و صورت می‌یابد.طراحی تن پوش و مد بطور مستقیم در حوزه هنرهای اجرایی که قدیمی ترین و شاخص ترین بخش از هنرهای مفهومی است کاربرد پیدا کرده لذافرهنگ واصالت هر قوم و کشوری براین امر نقش آفرینی داشته داشته است.
همزمان به مرصع ظهور رساندن موضوعاتی همچون هویت جنسی و نژادی، تکنولوژی و بحران های اجتماعی_فرهنگی و توجه ویژه هنرمندان به زندگی روزمره و مصرف گرایی به سبک غرب و نیز پدیده ای به نام تبلیغات ابزاری از زن ، «طراحی ومد» بخش مهمی از گفتمان انتقادی را در این زمینه فراهم ساخت.نقش لباس و طراحی آن به دلیل ملموس و در دسترس بودن بسیار برجسته و فراگیر شد .هنرمندان به واسطه فرهنگ کهن ایرانی ونقش آفرینی آن بر زندگی روزمره توجه ویژه ای نیز به پوشش روزمره به عنوان نشانه ای از دنیای معاصر دارند.
لباس علاوه بر حفاظت بدن، معرف عادت، شخصیت، دیدگاه های فردی و ویژگی های فرهنگی_ اجتماعی استفاده کننده آن می باشد. امروزه به دلیل پیچیده تر شدن روابط وگستردگی آن کم تر زمینه ای برای شناخت افراد بخصوص جوانان در زمینه مد و لباس و نحوه اتقال فرهنگ از طریق نقوش لباس ها و مدگرایی وجود دارد و پوشاک فقط به عنوان یک نشانه، مورد استفادقرار می گیرد. پوشاک یکی از نخستین ابزارهایی است که فرد در روابط خود با دیگران از آن استفاده کرده و حرفه، طبقه، طرز تفکر و نگرش، ایدیولوژی و موقعیت های فردی و اجتماعی و به طور کلی فرهنگ خود را معرفی می کند.
توجه به نو آوری در «طراحی ومد»توجه به پوشش ولباس در ایران به دوران غارنشینی نسبت داده شده و ابزارهای ریسندگی که در حفاری‌های زمین‌شناسی شمال کشور کشف شده نشان دهنده آن است که ایرانیان از این ابزار نزدیک به هفت هزار سال قبل از میلاد مسیح استفاده می‌کردند.نوآوری ایرانیان در عرصه پوشاک زبانزد عام و خاص و شهره جهانی بوده و پیشنیه طراحی لباس در ایران دارای تاریخچه غنی است و نمی‌توان آن را محدود به زمان و تاریخی خاصی دانست.ایرانیان هنر دوست اثبات کرده اند، اگر فرصت یادگیری داشته باشند می‌توانند بهترین طرح‌های مدل و لباس را ایجاد نمایند و حتی سایر کشورها نیز از آنها الگو برداری کنند.
«مد و لباس و هویت فرهنگی جامعه»توجه به مد و لباس «مد گرایی» حالتی است که فرد طرز لباس پوشیدن و سبک، زندگی و رفتار خود را طبق آخرین الگو ها تنظیم کند و به محض آنکه الگوی جدیدی در جامعه رواج یافت، از آن یکی پیروی نماید. مد گرایی به معنای پیروی کردن از مدل و به دنبال مد بودن بدون بینش و نگرش عقلی استمد گرایی و توجه به هر نوع پوششی که طبق ذائقه برخی متقاضیان روانه ی بازار میشود مهم ترین پدیده های اجتماعی مهم است که هم زاده تحولات فرهنگی و اجتماعی معاصر است و هم میتواند باعث بسیاری از تغییرات فرهنگی شود.تمایل فطری انسان به نوگرایی و زیبایی خواهی، افراد جامعه را به پیروی از مدهای جدید سوق داده وانسان را از مسیر اصلی هدف خلقت خدا ورسالت اصلی هر شخص دورمیکند. گرایش واهمیت به مد،نوعی تلاش در جهت نو کردن و تغییر در مسائل مختلف ظاهری زندگی است.
دراصل مد یک نوع جلوه گری فردی در محیط اجتماعی است که منحصر به سن خاصی نیست و از این رو همه رده های جنسی و سنی را شامل می شود، اما در یک مرحله جذابیت بیشتری دارد و آن دوره جوانی (به عنوان حامل اصلی فرهنگ نسل آینده) است.
با گسترش وسایل ارتباط جمعی و فناوری های جدید رایانه ای، تماشای ماهواره، اینترنت، مد و بوتیک ها، بازارهای لوکس، تبلیغات گسترده، مردم خصوصاً جوانان ارتباطات گسترده ای با جوامع و فرهنگ های گوناگون یافته و موقعیت آن ها در شناخت و فهم ارزش ها، باورها و انتخاب هنجارهای مطلوب، پیچیده تر و مشکل تر شده است و چه بسا زمینه های موجود، باعث شده تا زنان و دختران جوان ونوجوانان به رفتارها و هنجارهای متضاد با ارزش های جامعه خویش روی آورند.این حس تنوع طلبی توأم با گرایش به خودنمایی در محیط اجتماعی، تغییرات چشمگیری در نوع پوشش، آرایش، الگو، رفتار و اغلب گرایش های بشری را به همراه داشته است.
این ظاهرجدید به شکل صحیح و در قالب فرهنگ ملی و مذهبی جامعه در اختیار وی قرار نگیرد، یا آنها را خلق میکند و یا از دیگران تقلید کرده و بنابراین هویتی جدیدی را بدون توجه به آثارمخرب وغیرقابل جبران می پذیرد.هر شخص اگر در دوره نوجوانی و جوانی هر روز خود را به شکلی تازه درآورد و سبک زندگی خود را به روش جدید و متأثر از «طراحی ومد» تغییر دهد، هرگز هویت ثابت نخواهد داشت. از این رو باید با برنامه ریزی درست، آموزش صحیح از مقطع ابتدایی و آشنایی جوانان با تأثیرات منفی مد گرایی به ویژه مد غربی، از آسیب های روحی و روانی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مد گرایی در جامعه جلوگیری کرد«توجه به مد آری یا خیر ؟»در مجموع، مد گرایی رفتار نا پسندی نیست؛ اماازعتدال خود خارج شود عامل تضاد با ارزش های جوامع سنتی، بحران هویت یا شکاف نسلی، ایجاد نابرابری در بین افراد دنباله رو که نتیجه ای جز تجمل گرایی، اسراف و مصرفی کردن جامعه؛ و احساس محرومیت بیشتر برای قشر ضعیف ندارد. کالای مد شده، شیوه های رفتاری هنجاری و ارزش های خاصی در بین جوانان رونق و شیوع می یابد و مد عاملی می شود برای انتقال هنجار و ارزش جامعه ای از جامعه دیگر، خواهد شد.ارتباط سبک سنتی و صنایع دستی با مد و لباس
با توجه به هفته صنایع دستی، باید گفت که صنایع دستی به عنوان میراث زنده بشری در میان سایر هنرها دارای جایگاه و منزلتی بسیار متمایز است. باید گفت صنایع دستی و دنیای مد و لباس 2 صنعت جدا از هم و در عین حال به هم پیوسته هستند. استفاده از سبک و چاپ‌های سنتی و دوخت‌‌های تزئینی در انواع لباس، مانتو، کیف، کفش، شال، روسری و… همچنان مشهود و قابل پیشرفت است.