لزوم درک معانی نمادها در روند طراحی لباس عاشورا
جامه پوش: محبوبه الهی، پژوهشگر و دبیر علمی ششمین نمایشگاه لباس عاشورایی تأکید کرد: طراحان پارچه و لباس باید در سایه درک معانی و مفاهیم نمادهای دینی و عاشورایی، جلوه‌های بصری این پوشش را بهبود بخشند.
محبوبه الهی ـ پژوهشگر، مدرس دانشگاه و دبیر علمی ششمین نمایشگاه لباس عاشورایی درباره جایگاه نمادها و نشانه‌های آئینی و دینی در طراحی هر چه بهتر لباس عاشورایی اظهار داشت: بسیاری از نمادهای عاشورایی، برگرفته از بخشی از آئین‌های دینی و ملی ما حتی از زمان پیش از ظهور اسلام بوده‌اند که پس از واقعه عظیم عاشورا، در فضایی کامل‌تر و پخته‌تر به نحوی هنرمندانه رخ‌نمایی کرده‌اند.
او با اشاره به غنای سایر عرصه‌های فرهنگی و هنری کشورمان همچون ادبیات و نقاشی از فرم، نقش و رنگ بیان کرد: نکته حائز اهمیت در مسیر بکارگیری این جلوه‌های پرمایه که قطعاً نماد و نشانه‌ای از اعتقادات، باورها و آئین‌های ملی و دینی ما هستند، پی بردن به حکمت هر کدام است حال آنکه حکمت در سرزمین ما دارای جان‌مایه دیگری است که در اغلب کشورهای تحت عنوان فلسفه مطرح و مورد توجه قرار داده می‌شود.
الهی افزود: مردم ما همواره اندیشه‌ورز بوده‌اند و ردپای بسیاری از فرهنگ‌ها را می‌توان در ادبیات کتبی و شفاهی کشورمان جستجو کرد ضمن آنکه پس از واقعه کربلا و نهضت عظیم عاشورا، بسیاری از نمادهای فرهنگی در قالب فرهنگ عاشورایی تبلور یافتند و به طور مثال پس از شکل‌گیری حکومت شیعی صفویه، بهره‌گیری از این نمادها در قالب اشیاء از انواع پارچه گرفته تا فلزات بیش از هر زمان دیگری جلوه‌گر شد.
دبیر علمی ششمین نمایشگاه لباس عاشورایی در ادامه تأکید کرد: در شرایط کنونی اما طراحان پارچه و لباس باید در سایه درک معانی و مفاهیم نمادهای دینی و عاشورایی، جلوه‌های بصری این پوشش را بهبود بخشند؛ تاریخ دارای قابلیت خوانش و مطالعه است و اگر طراحان ما خواستار ادا کردن حق مطلب در این مسیر هستند، باید عزم خود را برای فهم هر چه بهتر معانی برآمده از نمادهای عاشورایی پیش از انجام هر عملی جزم کنند.
او با اشاره به اینکه برخی فرهنگ‌ها با ایجاد تغییر در فرم طراحی این نمادها، مفاهیم و معانی جدیدی به آنها می‌بخشند که در صورت غفلت طراحان و استفاده از این نمادهای جدید، ممکن است مفاهیمی برخلاف فرهنگ دینی ما به مخاطب منتقل شود، اذعان داشت: به طور مثال وقتی نماد پرکاربرد پنجه در آثار عاشورایی را مورد بررسی قرار می‌دهیم، درمی‌یابیم این نماد به اشکال مختلف حتی در فرهنگ‌های اروپایی استفاده شده و اگر به غلط از یک فرم خاص پنجه آن هم از مسیر یک سرچ ساده اینترنتی استفاده کنیم، راه را به غلط رفته‌ایم.
الهی در خاتمه با انتقاد از کم‌کاری بسیاری از دانشگاهیان در مسیر انجام حرکت‌های پژوهشی در حوزه هنر عاشورایی از جمله لباس عاشورایی بیان کرد: در شرایطی که نهادی همچون کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور، بستر و فرصتی همچون نمایشگاه لباس عاشورایی را برای همراهی هنرمندان و علاقه‌مندان طراح پارچه و لباس فراهم آورده اما شاهد مشارکت قابل تأمل و توجهی از سوی هنرمندان سراسر کشور در این رویداد نیستیم انشاالله این نمایشگاه بتواند فرصتی را برای طراحان ایجاد کند و در آینده نقاط ضعف جبران شود تا هنرمندان و طراحان عزیز همراهی و مشارکت بیشتری داشته باشند و ما شاهد آثار اجتماعی آن در جامعه باشیم.
یادآور می‌شود، ششمین نمایشگاه لباس عاشورایی به همت کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور و با شعار «سیاه‌پوش گشت فلک از برای حسین(ع)» از سی‌ویکم شهریور لغایت سوم مهرماه 1400 در فرهنگستان هنر برپا می‌شود.
منبع: iranmode