لباسی که ناسا برای اتومبیلرانی آماده میکند
جامه پوش: دنیای امروز ورزش، دنیای استفاده از تکنولوژی است. تکنولوژی و نوآوری هایی که متخصصان بیشماری را در دل خود جای داده است. در حقیقت، تکنولوژی به یاری ورزش آمده است که رکوردهای بهتری نسبت به گذشته ثبت شود و ورزشکاران امنیت بیشتری داشته باشند و در کنار آن مدارج بالاتری را کسب کنند.
سرعت بالا تنها چالش رانندگان مسابقات اتومبیل رانی ناسکار(NASCAR All-Star) نیست. صندلی رانندهها در طول رقابت به شدت گرم میشود و فناوری ناسا به کمک آنها آمده است.
در فصل جدید رقابتها، تعدادی از رانندگان مسابقات ناسکار لباسهایی به تن خواهند کرد که از پارچهی تنظیم کنندهی دما در آنها استفاده شده است. این لباسها در اصل برای راحتی فضانوردان در پیادهرویهای فضایی ساخته شده بودند.
پیادهروی فضایی تنها با وجود لباسهای فضایی ممکن میشود. این لباسها باید در برابر نوسانات دمایی از ۲۵۰ درجه فارنهایت تا منفی ۲۵۰ درجه فارنهایت مقاوم باشند.
در دههی ۱۹۸۰ مرکز فضایی جانسون ناسا در هوستون با شرکت تحقیق و توسعه “تراینگل” قراردادی بست تا دستکشهایی با قابلیت حفظ دمای ثابت تولید کنند.
راز ساخت این دستکشها وجود مواد تغییر دهنده فاز بود.
مواد تغییر دهنده فاز گرما را جذب و آزاد میکنند. هنگامی که دمای محیط زیاد شود دمای جذب شده این مواد را از حالت جامد به مایع تبدیل میکند و با سرد شدن محیط این مواد دوباره به حالت جامد برمیگردند. تفاوتی نمیکند که ماده در چه محیطی قرار بگیرد دمای آن همیشه در محدودهی ثابتی برابر با دمای نقطه ذوب باقی میماند. بنابراین دما همیشه مناسب خواهد بود.
شرکت تراینگل موفق به افزودن کپسولهای کوچکی حاوی مواد تغییر دهنده فاز به یک پارچهی عایق الیاف مصنوعی برای ساخت دستکش فضانوردان شد اما دستکشهای ساخته شده هرگز به مدار زمین نرفتند.
در دهه ۱۹۹۰ شرکت فناوریهای گیتوی(Gateway) که امروزه با نام فناوریهای اوتلست(Outlast) شناخته میشود حق اختراع را از شرکت “مثلث” گرفت و با استفاده از فناوریهای جدید این کپسولها را وارد همهی انواع پارچهها کرد و با همکاری با شرکای مختلف به ساخت تختخواب، قنداق کودک، لباسهای ورزشی و سایر لباسها پرداخت.
یکی از شرکای این شرکت فناوری اوتلست را وارد عرصهی اتومبیلرانی کرد.
سرعت زیاد، دمای بالا
در رقابتهای اتومبیلرانی ثانیهها تعیین کننده هستند و نتیجهی رقابت ممکن است در کسری از ثانیه تغییر کند. بسیاری از گروههای مسابقه با کاهش وزن خودرو و بهبود آیرودینامیک تلاش در افزایش سرعت خود دارند اما راحتی راننده در اولویت آنها نیست. ماشینهای مسابقه به طور معمول تهویه مناسبی ندارند و دمای اتاقک داخلی آنها میتواند به ۱۲۰ درجه فارنهایت (۴۹ درجه سانتیگراد) برسد.
فیونا جیمز(Fiona James) که رانندهای تازهکار است زمانی که پیش از مسابقه در اتومبیل گرم خود نشسته بود به فکر راهی برای بهتر کردن شرایط افتاد و به این نتیجه رسید که کلید حل این مشکل ساخت لباسهای مخصوص برای رانندگان است.
پیش از آن لباسهایی برای رانندگان جود داشت که از عرق کردن آنها جلوگیری میکرد اما از نظر جیمز آنها کافی نبودند.
او در سال ۲۰۱۴ شرکت والرو(Walero) را تاسیس کرد و در جستجو برای یافتن پارچههای تنظیم کنندهی دما شرکت اوتلست را یافت.
شرکت اوتلست پیش از این نیز لباس تولید کرده بود اما لباسهای رانندگان ماشینهای مسابقه باید ضد حریق باشند، ترکیب مواد شرکت اوتلست و پارچههای ضدحریق به تولید لباسهایی مطابق استانداردهای فدراسیون بینالمللی اتومبیلرانی کمک کرد.
حفظ تمرکز
پس از تکمیل طراحی این لباسها شرکت تصمیم به آزمایش آنها گرفت. این شرکت در یک شبیهسازی رانندگان را در معرض دمای بالا قرار داد. در نیمی از آزمایشات رانندهها لباسهای معمول به تن داشتند و در نیمی دیگر لباسهای دارای مواد تغییر دهنده فاز پوشیده بودند.
در آزمایشهایی که رانندهها لباس مخصوص به تن داشتند. دمای بدن و ضربان قلب رانندهها کمتر بود و کمتر در رانندگی مرتکب اشتباه شدند. نتیجهی این آزمایش رسیدن به سرعت بیشتر و ثابتتر بود.
محصولات والرو از سال ۲۰۱۵ وارد بازار شدند و مورد استفادهی رانندگان قرار گرفتند و بسیاری از گروههای برنده از آنها استفاده کردهاند.
نکتهای قابل توجه این است که این لباسها مورد استفادهی افرادی غیر از رانندههای مسابقات نیز قرار گرفتند. جیمز میگوید: یکی از مشتریان ما فردی بود که میخواست در هنگام پیادهرویهای طولانی گرم بماند.
این شرکت قصد دارد در آینده محصولات جدید با فناوری مشابه ارائه کند اما در حاضر تمرکز اصلی آنها بر روی مسابقات است.