سیرساکر، داستان شیرشکری های ایرانی در امریکا

جامه پوش: در گرمای تابستان نخستین راه برای ایجاد حس خنکی، انتخاب پارچه‌های تابستانی است، یکی از مناسب‌ترین پارچه‌ها برای لباس‌های تابستانی، پارچه سیرساکر، پارچه‌ای با نام ایرانی است که استایل شیک و راحت مردانه آمریکایی در عصر گذشته بوده است. به نظر شما سیرساکر به چه معنی است؟داستان این پارچه چیست؟ چه اهمیتی در تاریخ امریکا دارد؟

سیرساکر seer sucker پارچه ای ۱۰۰% پنبه‌ای، با بافت کششی است که دربخشی از تارهای آن حالت برجسته یا چین خورده‌ای دارد. کلمه‌ی سیرساکر برگردان اصطلاح شیرشکری فارسی است که به پارچه‌هایی با بافت برجسته گفته می‌شد. این پارچه تداعی‌کننده رنگ و بافت صاف شیر و رنگ و بافت ناهموار شکر است. در گذشته در ایران با رنگ‌های سفید و قهوه‌ای مایل به زرد بافته می‌شد، اما پس از ورود به اروپا و آمریکا با رنگ‌های دیگر محبوبیت یافت.

داستان تاریخی

شیر شکری پارچه‌‌ای که پیش از ۱۶۰۰ میلادی در ایران بافته شده است، ازدهه اول قرن ۱۷ میلادی از طریق کمپانی هند شرقی وارد انگلستان شد. در قرن ۱۸ پارچه‌ای رایج در اروپا بود اما تقریباً یک قرن طول کشید تا به خاک آمریکا وارد شود. در طول جنگ داخلی امریکا از این پارچه‌ی ارزان و بادوام برای تهیه کوله‌پشتی و شلوار و… استفاده شد. از اواسط دوره‌ی ویکتوریایی تا قرن ۲۰ در انگلیس و امریکا از این پارچه جهت دوخت تشک‌ها و بالش‌ها و پیراهن‌های خنک شب بخصوص در تابستان گرم جنوب امریکا استفاده شده است.

 

پارچه‌ای برای طبقه‌ی کارگر 

زمانی که سیرساکر در نیمه دوم قرن نوزده وارد آمریکا شد. اولین بار توسط مردان در صنعت راه آهن و صنایع نفت استفاده شد. این پارچه در آن زمان به رنگ سفید و آبی تیره برای وظایف سنگین مردان در شرایط گرم لوکوموتیو یا کوره‌های صنعت نفت ارزشمند بود. این پارچه متعلق به طبقه کارگر آن دوران در امریکا بود اما به زودی به پارچه‌ای محبوب میان طبقات دیگر جامعه تبدیل شد.

 

 

استایل ناقض قوانین پوشش 

لباسی با پارچه‌ی سیرساکر اولین بار در سال ۱۹۰۳ جهت نقض قوانین پوشش، در مقابل فرد بلند پایه استفاده شد. “جوزف گارنی کانن” در مقابل رئیس جمهور وقت روزولت با کت و شلواری از این پارچه با هدف نقض قوانین پوشش ظاهر شد که خود به معنای کنار گذاشتن لباس سنتی و حرکت جسورانه او در زمان خود بود.

 استایل مهمانی فضای باز دانشجویان

مقبولیت عمومی سیرساکر تا سال ۱۹۲۰ طول کشید. در این سال دانشجویان دانشگاه پرینستون از این سبک پارچه برای کت و شلوارخود جهت مهمانی در فضای باز استفاده کردند. اما فراگیری استفاده از آن در میان طبقه‌ی متوسط و بالای جامعه توسط توسط “جوزف هاسپل” (صاحب کمپانی هاسپل : شرکت تولید لباس در نئواورلئان) در سال ۱۹۴۶ اتفاق افتاد. وی برای نشان دادن قابلیت خشک شدن سریع این پارچه و عدم نیاز به اتو، با کت و شلوار سیرساکر خود به داخل آب اقیانوس رفت و پس از چند ساعت با همان کت و شلوار در مهمانی شب ظاهر شد.

اما این فقط مردان نبودند که از راحتی و خنکی این پارچه لذت بردند. در طول جنگ جهانی دوم سروان “آنه لنتنر” یکی از اولین افسران زنی که نیروی محافظ زنان تفنگدار دریایی ایالات متحده را اداره می‌کرد. او سیر ساکر را به عنوان پارچه‌ی لباس تابستانی، شاخه جدید خدمت برگزید. در دهه ۱۹۴۰ پرستاران و داوطلبان بیمارستان در خلال جنگ جهانی لباس‌های فرمی از پارچه سیرساکر می‌پوشیدند.

 

 

ورود به کنگره 

از دهه ۱۹۵۰ که دستگاه‌های خنک کننده هوا راه به خانه‌ها یافت. لباس‌هایی با پارچه‌ی سیرساکرکمتر مورد استفاده قرار گرفت و فقط جهت مهمانی در فضای باز یا پیک نیک استفاده می‌شد. در دهه ۱۹۷۰ به سیر ساکر دوباره به دنیای مد بازگشت و محبوبیت زیادی در بین جوانان آفریقایی_آمریکایی در مناطق شهری یافت. زیرا آنان از طریق پوشیدن این پارچه، یاد میراث فرهنگی روستایی خود را زنده کردند.

 

پس از آن تا  دهه ۹۰ میلادی این پارچه به فراموشی سپرده شد اما از سال  ۱۹۹۶ توسط سناتور ترنت لات (Trent lott) در “روزهای ملی پنج شنبه سیرساکر” در ماه این پارچه به عنوان لباس سنتی جنوب امریکا پوشیده می‌شود.

 

 

سیر ساکر در قرن جدید

از سال ۲۰۱۲ به بعد بلیزر و شلوار سیرساکر در میان مردان امریکایی دوباره مد شد. پس از موفقیت فیلم گتسبی بزرگ (Great gatsby) در سال ۲۰۱۳ که بر اساس داستانی با سبک لباس دهه ۲۰ آمریکا بود و این پارچه در آمریکا دوباره محبوب پیشین خود را بدست آورد. پس از آن در المپیک ۲۰۱۶  تیم کشور استرالیا برای بازی‌های برزیل در بلیزرهایی به رنگ سبز و صورتی ظاهر شدند.

از افراد صاحب نامی که سیر ساکر می‌پوشیدند می‌توان به دوک سابق وینزور، مایلز دیویس، گریگوری پک، جیمی فاکس، آتیکوس فینچ، رونالد ریگان، داستین هافمن، جورج بوش اشاره کرد.

 

امروز استایل کلاسیک آمریکایی توسط کالکشن‌های زیادی از هاسپل، برادران بروکس و آرمانی استایل پیشنهادی خود را با این پارچه به بازار ارائه دادند.
امروزه پارچه سیرساکر به عنوان پارچه‌ی خنک و تابستانی برای پیراهن زنانه و مردانه استفاده می‌شود. به دلیل راحتی و سازگاری با الگوی آب و هوای گرم تابستانی، محبوبیت زیادی بین زنان و مردان آمریکایی دارد. این پارچه علاوه بر لباس در اکسسوری‌هایی مثل کلاه، کمربند و پاپیون استفاده می‌شود.امروزه به انواع رنگ های صورتی، آبی، مشکی، زرد و… در دسترس است. استفاده از شلوارک‌های سیرساکر به دلیل راحتی وزیبایی این روزها در بین مردان امریکایی طرفداران بسیاری دارد.

 

تاریخ رواج یک کالا یا لباس حس متفاوتی از آن را در ما زنده می‌کند. پارچه ای بر آمده ازشرق و کشور ایران با نام فارسی، با تاریخ پر فراز و نشیبش، از انگلستان و اروپا تا غرب وکنگره ی امریکا اهمیت تولید کالایی جهانی را بر ما روشن می‌سازد. سیر ساکر پارچه‌ای خنک، بر طرف کننده‌ی نیاز مشتری بدون تاریخ انقضا در طول زمان است. پارچه‌ای از بازار‌های سر‌پوشیده‌ی ایران تا کنگره ی امریکا و ثبت یک روز ملی با نام سیرساکر دراین کشور است. این نشان از محبوبیت بی‌افول یک کالا، در طول تاریخ و در میان مردمی با فرهنگ‌های مختلف است.

گیتی همتیان _ seersucker-fabric