دنیای مد چگونه متحول شد؟
جامه پوش: نوآوریهای تکنولوژیک در مد و لباس محدود به سالهای اخیر نبوده است و از شروع قرن بیستم تاکنون، اختراعات و ابداعات جدید تا حد زیادی چهره دنیای مد را تغییر دادهاند.
شاید مهمترین نوآوری تکنولوژی در دنیای مد، اختراع زیپ باشد که این روزها تقریباً در همه لباسها استفاده میشود. شاید تصور کردن اینکه دنیا قبل از اختراع زیپ چگونه بود، ساده نباشد اما مدت بسیار زیادی از آن زمان نگذشته است. اولین زیپ در سال 1851 و نسخه جدیدتری از آن در سال 1893 معرفی شد اما مورد استقبال قرار نگرفت و در بازار موفق نبود. در سال 1913 اولین زیپ مدرن که کاملاً کاربردی بود، اختراع شد. شاید این سؤال در ذهن تداعی شود که نام زیپ چطور برای این نوآوری انتخاب شد؟ گفته میشود کمپانی«B.F Goodrich» این نام را برای بوتهای بدون بند جدید خودش انتخاب کرده بود که مورد استقبال مشتریان قرار گرفت و نام زیپ در ذهنها ماندگار شد.
کمربندهای قابل تنظیم
همه ما کمربندهای سوراخدار سنتی را میشناسیم. گاهی پیدا کردن سوراخ مناسب برای اندازه کردن کمربند ساده نیست چون بین این سوراخها فاصله قابلتوجهی وجود دارد و شما مجبورید شکم خود را به داخل کشیده و کمربند را تنگ کنید. در سالهای اخیر، نوع جدیدی از کمربندهای قابلتنظیم به بازار عرضه شده که سگک جداشونده دارند و امکان تنظیم سایز کمربند را در مقیاس کمتر به شما میدهد. با داشتن چنین کمربندی، شما دیگر محدودیتی برای انتخاب سایز کمربند نخواهید داشت و میتوانید شلوار خود را به راحتترین شکل ممکن بپوشید و به تن خود محکم کنید.
اختراع پارچههای کشی
سال 1958 یکی از نقاط عطف مهم در تاریخچه مد به شمار میرود، چون در این زمان، پارچههای کشی برای اولینبار معرفی شدند. این پارچهها که تحت عنوان «اسپندکس» یا «لیکرا» (الاستین) شناخته میشوند، دنیای مد را بهطورکلی تغییر دادند. با استفاده از این الیاف، تولید لباسهای چسبان ممکن و مدلهای جدیدی از لباس مثل جوراب شلواری و مایو به بازار عرضه شد که مورد استقبال مردم قرار گرفت. اولین تبلیغ تجاری برای این الیاف در سال 1958 در نمایش مد «بالنسیاگا» صورت گرفت و پارچههای معرفیشده، «الاستومریک» نام داشتند. از آن زمان، انواع مختلف و متنوعی از این پارچهها طراحی شده و در طیف گستردهای از لباسها مورد استفاده قرار میگیرد.
پارچههای ضد تعریق
لباسهای ضد تعریق این روزها طرفداران زیادی دارند، چراکه بهترین انتخاب برای روزهای گرم و لباسهای ورزشی هستند، اما هیچکس دقیقاً نمیداند این لباسها چطور و توسط کدام مخترع معرفی شدهاند. برخی این اختراع را به «استنلی کورنبلام» و «رابرت کازدان» نسبت میدهند، چون این دو نفر برای اولینبار توانستند در سال 1998 خاصیت جذب رطوبت را در الیاف میکروفیبر به وجود آورند. این اختراع مدعی دیگری هم دارد؛ کوین پلانک، مؤسس برند «آندرآرمور» در سال 1996 توانسته بود در دانشگاه مریلند این الیاف را به تولید برساند. تاریخچه استفاده از لباسهای تنگ برای بهبود جریان خون به چهار قرن قبل از میلاد مسیح بازمیگردد اما از میانه قرن بیستم، جورابهای ضد واریس بهعنوان یک روش درمانی مؤثر برای افزایش جریان خون در عضلات پا معرفی شدند. این فنآوری تنها به جوراب محدود نیست و امروزه در برخی پیراهنها و لباسهای ورزشی با تکنولوژی بالا هم مورد استفاده قرار میگیرد. این لباسها از اوایل دهه 90 میلادی به بازار آمدند و مورد استقبال قرار گرفتند.
دوخت متفاوت
در گذشته لباسها دوام کمتری داشتند و دوخت و بافت آنها راحتتر از بین میرفت اما امروزه با کمک تکنولوژیهای جدید، عمر لباسها هم افزایش یافته است. جنس لباسها هنوز هم مثل گذشته الیاف طبیعی و مصنوعی مثل پشم، پنبه و پلیاستر را شامل میشود اما امروزه با دستیابی به تکنولوژیهای دوخت فشرده لباس، دوام آنها هم افزایش یافته است. این فشردگی با دو فاکتور مشخص میشود؛ «چگالی نخ» که اثبات میکند هر کیلوگرم از نخ چند کیلومتر طول دارد و «تای نخ» که تعداد رشتههای الیاف را در قطر نخ نشان میدهد؛ مثلاً برای پارچههای معمولی این عدد 4 تا 6 و برای پارچههای ضخیم 9 است.
تا همین چند وقت پیش، «چرم» ماده غالب برای تهیه کفی کفش بود. این ماده محکم و بادوام است اما یک ایراد مهم دارد و آن سر خوردن روی سطوح لغزنده است و اگر با کفشی که کفی چرم دارد روی یک سطح مرطوب راه بروید، به احتمال زیاد زمین میخورید. در سال 1876 اولین کفیهای لاستیکی برای کفش در لیورپول انگلیس به تولید رسید. اکنون کفیهای لاستیکی را میتوان در همه کفشها، حتی کفشهای چرم هم مشاهده کرد، چون امنیت و دوام بیشتری دارد. به خاطر داشته باشید جایگاه کفی چرم هنوز در کفشهای رسمی محفوظ است.
معجزه عینک آفتابی
تصور کنید هرروز مجبور بودیم ماسکهایی از جنس چوب یا استخوان روی صورت بگذاریم تا چشمانمان در مقابل اشعه خورشید حفظ شود. به نظر احمقانه میرسد اما بشر چندین قرن این روشها را به کار برده، پس میتوان گفت اختراع عینک آفتابی یکی از مهمترین نوآوریهای تکنولوژی در «مد» بوده که توانسته چهره این صنعت را تغییر دهد. شروع استفاده از عینک آفتابی را میتوان به چینیها در گذشته نسبت داد. در قرن 12 میلادی ثروتمندان چینی، عینکهایی از شیشه کوارتز دودی جلوی چشمان خود قرار میدادند تا نور خورشید آنها را اذیت نکند اما تحول اساسی زمانی رخ داد که عینکهایی با شیشه پولاریزه در سال 1936 معرفی شدند و امروز بخشی از تیپ روزمره ما به شمار میروند.
منبع: FashionUnited