داستان کفتان‌ها
جامه پوش: پیپا هولت (Pippa Holt) بانوی استرالیایی ۴۶ ساله و مادر سه فرزند که قبلا در مجله “ووگ بریتانیا” به‌عنوان “استایلیست” مشغول به‌کار بود؛ در سال ۲۰۱۶ مجبور شد تا محل زندگی خود را عوض کند. آب‌وهوای تگزاس خیلی زود باعث شد تا او پی ببرد کمد لباس او به عنوان یک استایلیست در لندن، ممکن است دیگر کارایی سابق را نداشته باشد. پیپا هولت با استفاده از صنعت‌گرانی ماهر که تکنیک‌های سنتی را با استفاده از مهارت دستان خویش به عرصه ظهور می‌رساندند، نقش مهمی در زنده نگه‌داشتن هنر و صنایع دستی کشور مکزیک ایفا کرد.
تجلی سبک “بوهو” در خاورمیانه با “کفتان”
کفتان‌ها (Kaftan) لباس‌هایی راحت هستند که خاستگاه آنها خاورمیانه و کشورهای آفریقای شمالی می‌باشد. این روپوش‌های گشاد دارای آستین‌های مشخص و قواره‌دار می‌باشند؛ اما در مورد یقه تنوع وجود دارد. گاهی اوقات این روپوش‌های خنک و آزاد جلوباز بوده و گاه با یقه‌های به فرم هفت یا گرد طراحی می‌شوند. قد کفتان‌ها نیز به مرور در طراحی‌های نوین‌تر دارای تنوع گشته و می‌تواند کوتاه یا بلند باشد.
خاستگاه اصلی این لباس، منطقه بین النهرین و به عبارتی خاورمیانه امروزی شناخته شده است. کفتان‌ها در دوران امپراطوری عثمانی بسیار محبوب بودند و از انواع پارچه‌های مختلف مثل ابریشم و نخ برای دوختن آنها استفاده می‌شد و همچنین هم توسط بانوان و هم آقایان برای پوشیدن انتخاب می‌شد. قواره‌های آزاد و راحت این لباس (easy-to-wear)، گزینه بسیار خوبی برای خنک ماندن در مناطق آفتابی، گرم و شرجی است.
سفر کفتان‌ها از شرق تا غرب
در قاره‌های اروپا و آمریکا شمالی این لباس زیاد شناخته شده نبود تا اینکه، در قرن ۱۹ طراحی لباس و دکوراسیون داخلی شرقی شناخته شده‌تر شد. بعدها در اوایل سال‌های ۱۹۶۰ بود که “کفتان” در طراحی‌های برتر مد جهانی نیز ظهور پیدا کرد و برندهایی چون “دیور” و “بالنسیاگا” از آن به‌عنوان شکل جدیدی از لباس‌های عصرانه (loose-fitting evening gown) یاد کردند که ویژگی اصلی‌شان تنخور آزاد بود. در ادامه “کفتان‌ها” به خوبی توانستند خودشان را در کمد لباس‌های زنانه جا بیندازند. لباس‌هایی که هم می‌توانستند پر از رنگ و طرح باشند و هم مینیمال و ساده طراحی شوند و همچنین بسیار برای پوشیدن در سفرهایی به مناطق گرم و صحرایی و یا شرجی و ساحلی مناسب باشند.
در همان سال‌های ۱۹۶۰ میلادی، طراحان در صدد تزریق رگه‌هایی از زیبایی هنر آسیایی به دنیای مد برآمدند و هیچ چیز مناسب‌تر از تطبیق پذیری و به عبارتی همه‌کاره بودن لباس‌های کفتان نبود که هم می‌توانست با حفظ سادگی، جلوه‌بخش متانت زنانه باشد و هم اینکه با استفاده از منجوق‌دوزی و یا سنگ‌دوزی و تزئینات برجسته، چشم‌ها را به خود خیره کند؛ درست مثل اتفاقی که در طراحی کالکشن‌های “نعیم خان” و “الی صعب” می‌افتاد.
داستان کفتان‌های مراکش
در حالی‌که سالیان سال بود که کفتان توسط مردمان خاورمیانه و سرزمین پارس پوشیده می‌شد، اولین ظهور کفتان در سرزمین مراکش در قرن شانزدهم اتفاق افتاد و این تکه لباس در همین روزگاران، از لباسی برای استفاده هرروزه در خانه تا یک لباس شب مجلل برای زنان مراکش کاربرد دارد. کفتان امروزه بیانگر تنوع و هویت میراث فرهنگ این کشور است. در کشورهای عربی متعددی این لباس طرفداران خودش را دارد، چراکه مدل‌های بلند متنوع و یقه از انواع پوشیده کفتان‌ها برای افراد مسلمان و محجبه نیز بسیار محبوب و کاربردی است.
کفتان‌های نخی ساده یا رنگارنگ، همراه خوب روزهای داغ تابستان هستند؛ و هرچه در قسمت‌های مختلف خیاطی کفتان از پارچه‌های مجلل و مرغوب‌تری استفاده شود، کفتان‌ها به یک لباس مجلسی که مناسب پوشیدن در مراسم خاص و یا عروسی باشد، نزدیک می‌شوند. کفتان‌هایی که تزئینات آنها با هنر دست خیاط دوخته شود و در تزئین آن المان‌هایی از سلیقه شخص سفارش‌دهنده به‌کار برده شود می‌تواند در عین حالی که نماینده فرهنگ مردم یک خطه جغرافیایی است بیانگر استایل و سلیقه شخصی هر بانویی نیز باشد.
شاهدخت مراکشی پرنسس “لالا سلما” در عروسی دوک و دوشس کمبریج (شاهزاده ویلیام، نوه ملکه انگلیس و کیت میدلتون) در سال ۲۰۱۱، کفتانی پوشید که باعث شد او را در لیست خوش پوش‌ترین میهمانان عروسی از دید مجله “Hello” قرار دهد.
داستان برند پیپا هولت، از ایالت تگزاس تا مردمان هنرمند مکزیک
پیپا هولت بانوی استرالیایی ۴۶ ساله که سابقا در مجله “ووگ بریتانیا” به‌عنوان “استایلیست” مشغول به‌کار بود؛ و برای مجله‌های “ووگ استرالیا” و “The Times” نیز کار کرده بود؛ در سال ۲۰۱۶ مجبور شد تا محل زندگی خود را عوض کرده به “هوستون” آمریکا برود. آب و هوای محل زندگی جدیدش در تگزاس خیلی زود باعث شد تا او پی ببرد کمد لباس او به‌عنوان یک استایلیست در لندن، ممکن است دیگر کارایی سابق را نداشته باشد.
” سفر به کشور مکزیک” که اتفاقا موضوع جلد مجله “ووگ پاریس” در شماره “آوریل ۲۰۲۱” نیز بود، نقطه عطف زندگی کاری پیپا هولت برای ابداع برند خود به‌شمار می‌رود.
ثروت کشور مکزیک زیبایی مناظر طبیعی آن است. غروب خیره کننده خورشید در ساحل، بدون شک خاطره‌ای به یاد ماندنی از این سفر خواهد شد. او توانست با اهالی هنرمند “اهاکا” در مکزیک بسیار خوب ارتباط برقرار کند و به کمک یکدیگر گنجینه‌ای رنگارنگ از لباس‌های “کفتان” را از مرحله طراحی و دوخت، به فروش برسانند.
تجلی صنایع دستی مکزیک در طرح و نقش کفتان‌ها
پیپا هولت با استفاده از صنعت‌گرانی ماهر که تکنیک‌های سنتی را با استفاده از مهارت دستان خویش به عرصه ظهور می‌رساندند، نقش مهمی در زنده نگه‌داشتن هنر و صنایع دستی کشور مکزیک ایفا کرد.
گلدوزی نقوش هندسی، یا اشکال دیگری که از طرح‌های سنتی مکزیکی الهام گرفته شده بود برای آراستن کفتان‌ها به‌کار می‌رفت. همچنین پروسه جمع‌آوری گیاهان برای رنگ‌آمیزی، جمع‌کردن هیزم برای جوشاندن رنگ‌ها و بعد دوخت و دوز کفتان‌ها با دست کار چندان آسانی نبود. پیپا عنوان کرده است که از ایده تا اجرای هر کفتان منحصر بفرد یک ماه کامل زمان می‌برد.
همه این مراحل با دست انجام می‌شود؛ به‌همین دلیل است که لباس‌های طراحی شده توسط او و پیاده شده توسط تیم ۲۰۰ نفره‌اش متشکل از “فلیپا” صنعتگر بافنده با تجربه ۵۰ سال در این کار و دخترش “آنجلیکا” در “اهاکا” مکزیک، در تعداد محدودی تولید می‌شوند.
کفتان همراه شما در تعطیلات داغ تابستانی
مهم نیست که شما اهل کدام قاره باشید یا در کدام کشور زندگی کنید، اگر اهل آسیا یا آفریقا باشید یا با پیشینه فرهنگی پوشش این خطه آشنا باشید؛ قدر هنر دستان زحمت‌کشی که بر روی کفتان‌ها کارکرده‌اند را می‌دانید و اگر اهل اروپا یا آمریکا باشید چشمان شما مجذوب طرح و رنگ زیبای کفتان‌ها و البته راحتی این لباس‌ها می‌شود که کاربردی بودن آنها در سفر مشخص خواهد شد.
در ضمن اگر مایل بودید یک کمد لباس نزدیک به سبک “بوهو” برای خود داشته باشید، ممکن است برندهای متفاوتی در دسترس باشند که گزینه شما محسوب شوند اما کفتان‌های پیپا هولت را فراموش نکنید.
پیپا لباس‌های کالکشن‌هایش را “قهرمان تعطیلات” خود می‌داند چراکه معتقد است بسته‌بندی و جمع کردن آنها در چمدان بسیار آسان است و اینکه این کفتان‌ها را می‌شود به راحتی در روز و شب، در کنار ساحل و در شهر به تن کرد و از خنکی و زیبایی آن لذت برد.
مهشید اکبریان