تَوبافی بافته ای با قدمت ۳۰۰ سال
روستای خراشاد در ۲۵ کیلومتری جنوبشرقی بیرجند در استان خراسان جنوبی واقع شده و از مناطق خوش آبوهوا و جاذبههای طبیعی این استان است؛ حولهبافی یا توبافی در این روستا ریشه تاریخی دارد، چند قرن است که این صنعت در این میان مردم خراشاد رواج دارد، قدمت برخی از کارگاههای پارچهبافی و حولهبافی در خراشاد به بیش از یک قرن میرسد.
توبافی، پارچهبافی سنتی یا تونبافی یا حوله بافی از هنرهای سنتی با قدمت ۳۰۰ سال در خراشاد است که تا دو دهه پیش چرخه تولید آن کند شده بود، از اوایل دهه ۸۰ و تقریبا از زمانی که شرکت تعاونی زنان خراشاد شکل گرفت آهنگ تولید این محصول سرعت گرفت.
با رونق توبافی این هنر به شهرهای بیرجند و روستاهای اطراف مانند نصرآباد و نوفرست و … توسعه پیدا کرد. اکنون پارچه بافی به صورت مشاغل خانگی در این روستا رونق دارد، پیش از ثبت جهانی ۵۰ تا ۶۰ کارگاه خانگی در خراشاد فعال بود، اما اکنون این کارگاه ها دو برابر شده است و حدود ۱۲۰ کارگاه فعال در خراشاد وجود دارد و عموما هم زنان در این هنرصنعت مشغول به کار هستند.
بعد از ثبت جهانی، انسجام اجتماعی میان مردم و همچنین نهادهای روستا ایجاد شد شورای روستا و دهیاری با مشارکت مادی مردم همه کوچهها را سنگفرش کردند، مبلمان روستا تکمیل شد همه کوچهها تابلوهای معرفی و راهنمای کارگاههای صنایعدستی نصب شد. با حمایت استانداری و کمک مردم و در طرح همت عالی یک بازارچه صنایع دستی در روستا راهاندازی شده است
روستای خراشاد ۱۷۰۰ نفر جمعیت دارد، الان شرکت تعاونی زنان خراشاد به تنهایی با ۵۳۰عضو بافنده دارد دارد، شرکت تعاونی هنر وزین خراشاد هم حدود ۳۳۰ عضو دارند، اکنون این هنر در شهر بیرجند مرکز استان هم رواج پیدا کرده است و مردم با افتخار خود را بافنده پارچه سنتی خراشاد (توبافی) معرفی می کنند.
تا پیش از کرونا در ماه حدود ۳ هزار متر پاچه سنتی خراشاد توسط صنعتگران بافته میشده است، این محصول علاوه بر اینکه در بسیاری از سایتهای معتبر جهان فروخته میشود، از طریق شرکت تعاونیهای خراشاد به کشورهای اروپایی مانند ایتالیا،مجارستان، اتریش و آلمان صادر میشود. البته در کرونا و به دلیل افزایش سه برابری قیمت مواد اولیه روند تولید و فروش کمی کاهش پیدا کرده است که تلاش میکنیم با حمایت وزارت صمت بافندگان را برای تامین مواد اولیه یاری کنیم.